Grootste kolonie aalscholvers van Nederland verdwenen uit Oostvaardersplassen.
Bron Omroep Flevoland:
Het aantal aalscholvers in het IJsselmeergebied is drastisch afgenomen. Dat blijkt uit een recente telling. De grootste kolonie van Nederland zat jarenlang in de Oostvaardersplassen, maar is nu bijna helemaal verdwenen.
Terwijl de aalscholvers vroeger rond deze tijd massaal broedden in wilgenbomen in het moeras van het natuurgebied, doen ze dat nu niet meer. Ecoloog Mennobart van Eerden doet al tientallen jaren onderzoek naar de vogels, maar dit had hij niet zien aankomen. "We zitten hier dus nu bij deze kolonie op nul broedparen. Helemaal nul. Dat had ik nooit verwacht!"
Piek in jaren '80 en '90:
Na de aanleg van de Oostvaardersplassen kwamen de aalscholvers eind jaren zeventig naar het gebied. In de piekjaren tachtig en negentig zaten er zo'n 8.000 broedparen. Maar op een gegeven moment werden het er steeds minder. Inmiddels is het aantal in het hele IJsselmeergebied gezakt tot onder de 1.750. Dat is historisch laag.
Vos, marter en lage visstand:
Er zijn volgens Van Eerden meerdere oorzaken. Eerst kwam de vos. De vogels gingen toen de bomen in. Daarna kwam de boommarter. Alleen bomen die in het water stonden, waren toen nog geschikt om in te broeden. Het leefgebied werd hierdoor beperkt. Verder zwemt er in het IJsselmeer, waar de vogels vissen, nu veel minder vis dan in de jaren '80 en '90.
Aalscholver ongeliefd:
Bij vissers is de aalscholver ongeliefd. Zij zijn van mening dat de zwarte watervogels zelf de meren leegvissen. Maar volgens ecoloog Van Eerden is dat zeker niet het geval. Aalscholvers vangen alleen de kleinere vissen en vaak ook alleen soorten waar vissers geen belang bij hebben, zoals pos en grondels.
"De aalscholvers zitten de vissers in de kern niet in de weg. Als het goed gaat met de aalscholvers, heeft de visserman ook een prima boterham", aldus de ecoloog. Van Eerden denkt dat de visstand vooral is teruggelopen doordat de waterkwaliteit steeds beter is geworden. Hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. In schoon water zitten minder voedingsstoffen voor vissen.
Leefgebied behouden:
Of de vogel nog terugkomt, weet Van Eerden niet. Wel is het volgens hem belangrijk om voor aalscholvers een goede leefomgeving te behouden. Daarvoor moet in de Oostvaardersplassen een moerasgebied gecreëerd worden dat af en toe ook droogvalt. Het water moet komen en gaan, stelt Van Eerden. Want als het water komt, geeft het veiligheid voor de vogels. Maar blijft het water staan, dan gaan de wilgenbomen dood. Daarom moet het gebied soms ook droogvallen, zodat er weer nieuwe bomen kunnen kiemen en groeien. Dit is een proces van vele jaren, maar dat is volgens Van Eerden niet erg. Alleen bij een constant waterpeil is het gebied volgens hem ten dode opgeschreven.
Een correctie vanuit onze kant:
De aalscholver vreet alles op wat ze kunnen wegwerken. Kleine snoek en snoekbaars pakken ze ook en hebben ze geen enkel probleem mee. Kortom vis tot pak weg 40cm. Denk aan de kruiskarper speciaal gekweekt om opgewassen te zijn tegen de aalscholver predatie. Veel visvijvers hebben te lijden onder de vraat door aalscholvers. Uit hengelvangsten en visserijkundige onderzoeken blijkt dat in veel kleinere afgesloten wateren, bijna geen vissen van 15 tot 30 cm meer voorkomen.
Het aantal aalscholvers in het IJsselmeergebied is drastisch afgenomen. Dat blijkt uit een recente telling. De grootste kolonie van Nederland zat jarenlang in de Oostvaardersplassen, maar is nu bijna helemaal verdwenen.
Terwijl de aalscholvers vroeger rond deze tijd massaal broedden in wilgenbomen in het moeras van het natuurgebied, doen ze dat nu niet meer. Ecoloog Mennobart van Eerden doet al tientallen jaren onderzoek naar de vogels, maar dit had hij niet zien aankomen. "We zitten hier dus nu bij deze kolonie op nul broedparen. Helemaal nul. Dat had ik nooit verwacht!"
Piek in jaren '80 en '90:
Na de aanleg van de Oostvaardersplassen kwamen de aalscholvers eind jaren zeventig naar het gebied. In de piekjaren tachtig en negentig zaten er zo'n 8.000 broedparen. Maar op een gegeven moment werden het er steeds minder. Inmiddels is het aantal in het hele IJsselmeergebied gezakt tot onder de 1.750. Dat is historisch laag.
Vos, marter en lage visstand:
Er zijn volgens Van Eerden meerdere oorzaken. Eerst kwam de vos. De vogels gingen toen de bomen in. Daarna kwam de boommarter. Alleen bomen die in het water stonden, waren toen nog geschikt om in te broeden. Het leefgebied werd hierdoor beperkt. Verder zwemt er in het IJsselmeer, waar de vogels vissen, nu veel minder vis dan in de jaren '80 en '90.
Aalscholver ongeliefd:
Bij vissers is de aalscholver ongeliefd. Zij zijn van mening dat de zwarte watervogels zelf de meren leegvissen. Maar volgens ecoloog Van Eerden is dat zeker niet het geval. Aalscholvers vangen alleen de kleinere vissen en vaak ook alleen soorten waar vissers geen belang bij hebben, zoals pos en grondels.
"De aalscholvers zitten de vissers in de kern niet in de weg. Als het goed gaat met de aalscholvers, heeft de visserman ook een prima boterham", aldus de ecoloog. Van Eerden denkt dat de visstand vooral is teruggelopen doordat de waterkwaliteit steeds beter is geworden. Hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. In schoon water zitten minder voedingsstoffen voor vissen.
Leefgebied behouden:
Of de vogel nog terugkomt, weet Van Eerden niet. Wel is het volgens hem belangrijk om voor aalscholvers een goede leefomgeving te behouden. Daarvoor moet in de Oostvaardersplassen een moerasgebied gecreëerd worden dat af en toe ook droogvalt. Het water moet komen en gaan, stelt Van Eerden. Want als het water komt, geeft het veiligheid voor de vogels. Maar blijft het water staan, dan gaan de wilgenbomen dood. Daarom moet het gebied soms ook droogvallen, zodat er weer nieuwe bomen kunnen kiemen en groeien. Dit is een proces van vele jaren, maar dat is volgens Van Eerden niet erg. Alleen bij een constant waterpeil is het gebied volgens hem ten dode opgeschreven.
Een correctie vanuit onze kant:
De aalscholver vreet alles op wat ze kunnen wegwerken. Kleine snoek en snoekbaars pakken ze ook en hebben ze geen enkel probleem mee. Kortom vis tot pak weg 40cm. Denk aan de kruiskarper speciaal gekweekt om opgewassen te zijn tegen de aalscholver predatie. Veel visvijvers hebben te lijden onder de vraat door aalscholvers. Uit hengelvangsten en visserijkundige onderzoeken blijkt dat in veel kleinere afgesloten wateren, bijna geen vissen van 15 tot 30 cm meer voorkomen.
Op het volkerak zie ik regelmatig 2 a 300 aalscholvers bij elkaar weg vliegen. Waar ze broeden, geen idee. Maar er zijn er nog veel te veel! Ze eten gerust een paling van een cm of 70....Verder zie ik ze hier in de sloot waar ik woon ook wel eens met een zeelt van een cm of 50 in de snavel rondzwemmen......kleine vis eten? Ik denk dat ze in de war zijn met de Futen
2 jaar geleden was ik op een meer in het najaar het was zwart van de aalschovers echt zwart
Hier swinters in de haven kun je ze niet eens tellen zoveel en buiten haven ook hetzelfde verhaal dus er zijn er gewoon nog teveel
Vandaar dat zijn naam aalscholver is, ik vroeg het mij al af,het is dus omdat hij uitsluitend pos eet.
Tsja, die zitten nu allemaal in Zuid-Holland…!
'Verder zwemt er in het IJsselmeer, waar de vogels vissen, nu veel minder vis dan in de jaren '80 en '90.'
Feitelijk onjuist. In die jaren was het IJsselmeer door overbevissing praktisch leeg.
@Lex, ik denk dat je verkeerd geinformeerd bent, er is sprake van een signicante afname sinds 1989....
Dit is gewoon puur propaganda van de heer Van Eerden. Er zijn juist meer aalschovers en al helemaal in het IJsselmeergebied. Maar nu er waarschijnlijk Europese maatregelen aan zitten komen klimmen ze(natuur activisten) in de pen!
Deze ecoloog is waarschijnlijk vergeten wat er met voormalige viskwekerij Organisatie ter Verbetering van de Binnenvisserij (OVB) is gebeurd.
In het begin van de jaren tachtig kwam de viskwekerij in problemen, doordat aalscholvers uit het nabij gelegenheid natuurgebied Oostvaardersplassen de vissen opaten. De OVB stelde de Staat aansprakelijk voor de schade. Na negen jaar procederen stelde de Hoge Raad de OVB in 1991 in het gelijk, omdat de Staat niet alleen de Oostvaardersplassen beheerde, maar ook het ontstaan van de aalscholverkolonie in dit natuurgebied actief had bevorderd. De schadevergoeding stelde de OVB in staat de viskwekerij in Lelystad te sluiten en bij Valkenswaard een nieuwe viskwekerij te bouwen.
Ook vertel deze ecoloog er niet bij dat er meerdere vissterfte zijn geweest in de Oostvaardersplassen de afgelopen jaren. Ook door besluiteloosheid. Deze vogel de aalscholver heeft vleugels dus ze gaan hun voedsel ergens anders zoeken. Dat is nou juist het probleem. Ze gaan met groepen van water “richten een hoop schade aan” naar een ander water. Vooral voor afgesloten wateren heeft het een grote impact.
De oplossing is een Europees beheersplan voor de aalscholver. De beschermde status van de aalscholver moet eraf.