Zeeforel tips en tricks (8)
Door Ron Smits
De zeeforel staat bekend als de vis van de 'duizend worpen'. Het is zeker geen gemakkelijke vis om te vangen.
Maar als je rekening houdt met de zouthuishouding van de zeeforel hoef je echt geen duizend worpen te maken.
Veelal hoor je (ook van dikbetaalde zeeforelgidsen) dingen zoals "daar en daar, dat is een goede stek in het voorjaar". Natuurlijk is deze info waar. Maar je zult nét zien dat, op het moment dat jij er staat te vissen, de zeeforel het laat afweten. Ze zitten er eenvoudigweg niet.
Het antwoord op de vraag “waarom niet?” is niet zo moeilijk. De omstandigheden zijn verre van ideaal voor de zouthuishouding en de stofwisseling van de zeeforel. En de zeeforel trekt naar die plaatsen waar de omstandigheden het best zijn.
De watertemperatuur en de zoutconcentratie zijn van wezenlijk belang voor de zeeforel. De optimale watertemperatuur voor de zeeforel is rond de 12 graden Celcius. Bij deze temperatuur is de stofwisseling optimaal en zal de zeeforel ook veel voedsel tot zich nemen. Hoe beter de stofwisseling, hoe actiever de zeeforel naar voedsel zoekt.
Dan de zoutconcentratie, deze is een kwestie van leven of dood voor de zeeforel. De huid van de zeeforel is een membraan en laat alleen water door, met andere woorden het zout wordt door de huid tegengehouden. De zoutconcentratie van de zeeforel wordt in balans gehouden met de zoutconcentratie van het omringende zeewater.
Deze zoutregeling werkt ook het best bij een watertemperatuur van ca. 12 graden Celcius. Is de zoutconcentratie van het zeewater hoger dan die van de zeeforel dan zal het vocht van de zeeforel door de huid heen richting zeewater gevoerd worden.
Om uitdroging te voorkomen zal de zeeforel veel zout water drinken om zo het evenwicht te herstellen. Overtollig zout wordt door de kieuwen afgescheiden. Is de zeewatertemperatuur ver beneden de 12 graden werkt de zouthuishouding slecht en zal de vis uitdrogen.
Is de zoutconcentratie in het zeewater lager dan die van de zeeforel, dan zal er zeewater, zonder zout moleculen, door de huid bij de zeeforel binnenstromen. Hierdoor zal de zeeforel via de urine het zout kwijtraken. Dit ook weer om het evenwicht te herstellen. Is de watertemperatuur te laag dan werkt ook hier de zout huishouding slecht en zal de zeeforel verdrinken.
Wat wil dit zeggen voor de praktijk? Zowel voor de stofwisseling als ook voor de zouthuishouding zoekt de zeeforel altijd naar de beste watertemperaturen. Dat wil zeggen dat als de watertemperatuur 5 graden is, de zeeforel daar verblijft, waar de watertemperatuur het hoogst is, ook al is het maar een paar tienden van een graad. Bij een watertemperatuur van 18 graden of hoger zoekt de zeeforel naar koeler water.
Als we weer teruggaan naar de goede stekken in het voorjaar is de watertemperatuur de trigger of er wel of niet zeeforel aanwezig is en niet het feit dat er gisteren wel goed gevangen is.
Factoren als de wind, de zon en de stroming bepalen de watertemperatuur. Als de zon lekker schijnt en de wind staat op kop, dan wordt het warmere oppervlaktewater naar je toe geblazen. Juist deze omstandigheden zijn goed voor de zeeforel, dus ook goed om daar te vissen.
Een andere belangrijke factor is een donkere ondergrond. Een donkere ondergrond warmt sneller op (let op, een donkere ondergrond koelt ook het snelst weer af).
Ondieper water warmt uiteraard ook veel sneller op dan diep water, dus stekken met ondieptes, afgewisseld met 'badkuipen', zijn ideaal. Natuurlijk zijn de stekken zoals in de diverse boekjes beschreven zijn een goed uitgangspunt, waarbij je de hier omschreven theorie op los kunt laten.
Maar zelfs als je een goede stek gevonden hebt is het belangrijk om te weten dat de watertemperatuur verderop niet een paar tienden hoger is dan op deze stek. De zeeforel zit dan niet op de door jou gekozen stek, maar bevindt zich in dit 'warmere' water.
Als je een trip van tevoren moet plannen, probeer dan de kans op prima omstandigheden zo groot mogelijk te kiezen. In het voorjaar de wind op kop. De grootste kans op optimale omstandigheden heb je dan aan de zuidwest kust van een eiland.
Zijn er ook nog ondieptes met afwisselend donkere bodemstructuren en badkuipen, dan is daar de kans het grootst. Persoonlijk vis ik graag in het voorjaar, want de zeeforel is dan gemakkelijker te vinden, dan bij watertemperaturen van 12 graden Celcius. De zeeforel kan dan overal zitten.
De volgende tips en tricks 9 wordt de zomer behandeld.