Weerspiegeling 19:  Memories

Weerspiegeling op het water 19 

Memories 

Door Johan Caneel

Mijn fototoestel is al in de 40.000 serie bezig, richting 50.000. Deze zal een keer vervangen moeten worden. Temeer daar mijn gasten er op moeten kunnen vertrouwen dat ze achteraf een aantal digitale herinneringen in ontvangst mogen nemen. Dit brengt me bij een aantal vragen.

Een herinnering om nog geruime tijd op terug te blikken, de Pike Fighter dag van Spro met de prijswinnaars.

Het winnende ontwerp.

Wat is de waarde van foto’s in de loop der tijd?
Dit verlangt van me terug te kijken naar het resultaat nu, na meer dan 60 levensjaren. Kijkend naar al die fotoboeken, die inmiddels de kasten en lades vullen, en naar de foto’s die mijn ouders hebben nagelaten, welke waarde vertegenwoordigen ze nog?

Van die oude familiefoto’s  zijn het uitsluitend de foto’s waar mijn ouders en bekende familieleden op staan, die er nog toe doen. Niet hun vakantiefoto’s of foto’s waar ik zelf geen herinneringen aan bewaar.

Verder is het een gegeven dat ieder mens anders waarneemt. Zeg maar: op een andere manier spiegelt. Simpelweg omdat ieder mens anders kijkt, andere dingen ziet in dezelfde foto. Zodoende
schenkt de één veel waarde aan een foto, terwijl het een ander niets doet.

Concluderend komt het er op neer dat veel foto’s slechts voor één of enkele personen betekenis hebben en voor anderen niet. Zo is ons gebleken betreffende de foto’s van ons gezin. De kinderen kijken heel anders dan wij als ouders.

Iedereen kan deze weerspiegeling (in Zweden) anders ervaren.

Wat is de houdbaarheid van foto’s ?
Het gevolg is dat de meeste foto’s een roemloos einde tegemoet gaan. En dan heb ik het in het bijzonder over de foto’s die ooit allemaal zijn afgedrukt. De negatieven zijn er niet eens of zitten ook
nog ergens in mappen. Niets digitaal. Moet je ze dan gaan digitaliseren?

Wat moet je er vervolgens allemaal mee. Wie zit er op te wachten? Ooit leek het allemaal heel belangrijk en wilde ik die herinneringen allemaal vasthouden, blijven koesteren. Overigens luidt een toepasselijke gezegde als volgt: “Wie van zijn herinneringen kan genieten, leeft twee maal.”

Na al die jaren is die berg echter wel erg groot geworden. En dan heb ik het uitsluitend over datgene wat verband houdt met mijn herinneringen. Wat ik wel relevant vind, zijn de foto’s van voorgaande generaties. Opdat het voorgeslacht een gezicht houdt. Deze worden derhalve wel gedigitaliseerd. Dat kan natuurlijk ook voor speciale analoge foto’s van het eigen gezin.

Deze visdiefjes heb ik toen, daar gefotografeerd, samen met die persoon, enz.. Ehhh, een foto van visdiefjes dus! En ?

Wat is de relevantie van de hengelsportfoto’s?
Wanneer ik vervolgens de hengelsportfoto’s onder de loep neem, zie ik dat het referentiekader nog kleiner is. Foto’s van het allereerste begin, waarbij slechts weinig andere mensen aanwezig waren. Vrijwel iedere vis ging op de foto, want de beleving was heel intens, althans bij mij.

Het gevolg: boeken en boeken vol foto’s. Goede en slechte foto’s, het deed er niet toe, want de herinnering was dierbaar. Die eerste grote snoeken of de karpers, indrukwekkend en dan het verhaal er achter!

Iedere vis op de foto en dit is één van de eerste digitale.

Wat is nu het belang van al die verslagen?
Tja al die verhalen! Toen er websites verschenen als Total Fishing en Metersnoeken, kwamen er talloze verslagen. Alles werd uitgeprint en in boeken bewaard. Stapels zijn het geworden, tot je je realiseert dat dit eindeloos is en onhoudbaar.

Bovendien zijn de digitale archieven een prima alternatief. Digitaal fotografeert ook zo makkelijk en dus neemt het aantal foto’s ook sneller toe, ondanks de grote aantallen verwijderde foto’s.

Enkele van de mappen met verslagen, ongelofelijk zoveel inmiddels.

Welk tijdspad is doorlopen en wat is er veranderd?
De beschouwing heeft vooral betrekking op de jaren 1975 tot 2015 en geeft aan dat het kader geheel anders is dan die van jongere generaties. Zij zijn op een ander station ingestapt en kennen de reis die voordien is afgelegd immers niet of nauwelijks. Ze bewaren geen herinneringen aan de analoge fotografie. De tijd tussen de opnamen en het afhalen van de afdrukken. Daarbij de spanning wat het was geworden en hoeveel er mislukt waren.

Talloze foto's van voor de digitale tijd en van de overgang. Per vissoort gesplitst!

En dan het aantal visdagen per jaar. Ging ik vroeger ongeveer twintig keer vissen, nu zijn het er negentig! Met een gemiddelde van 10 geselecteerde foto’s, zit dus al aan 900 stuks. Dan heb er al
minstens twee keer zoveel weggegooid en nog een serie die voorlopig bewaard blijven. Hier valt ook nog wel iets te verbeteren dus.

Een vloot kanoërs dirigeren vanuit de boot is niet alledaags.

Wat is de waarde, het gebruik van die verzameling, behalve de herinnering?
Ik stel tegenwoordig (digitale) jaarboeken samen. Eerst drukte ik die af, zodat je ze af en toe eens ter hand kunt nemen. Hier komt vooralsnog ook weinig van terecht.  En wat me bovendien opvalt is de veranderende betekenis die een bepaalde afbeelding in de loop der tijd ondergaat. Bij het bekijken van die digitale jaarboeken verwijder ik eigenlijk iedere keer wel een aantal.

Toch maak ik nu nog wel regelmatig gebruik van mijn verzameling, om Weerspiegelingen of andere documentatie te illustreren. Bij de gastcolleges aan de Sportvisacademie kwamen ze ook weer goed van pas. En bij beurzen om beeldmateriaal te kunnen tonen. Maar wanneer deze toepassingen er niet meer zijn, wat dan wel?

Hoelang is deze unieke vangst nog relevant?

Alle digitale foto’s van mijn visdagen, vanaf ongeveer 2004, zijn één groot bestand geworden en ik ruim regelmatig op. De opslagcapaciteit van de computers neemt als maar toe en dus kun je alles
ook laten staan. Je leert er echter anders mee omgaan, praktischer. Dan blijkt telkens weer dat de factor tijd erg relevant is. Naarmate er meer tijd is verstreken, worden de beelden minder belangrijk, moeten ze al weer plaats maken voor nieuwe.

Na verloop van tijd wordt het tijd voor iets nieuws.

Voor de gasten is dit doorgaans heel anders. Voor hen moet een dag met een gids bij voorkeur een onvergetelijke dag zijn. En dat dit ook zo kan zijn, blijkt wel als ik verneem dat herinneringen ingelijst in de kamer hangen of prijken op de brieven waarin families rond kerst hun belangrijkste gebeurtenissen beschrijven. Ook verneem ik van foto’s waarbij de grootste per vissoort telkens de plek van de voorganger mag innemen.

Wat het voor mij de moeite waard maakt foto’s van mijn gasten te maken, is het delen een gedenkwaardige ervaring, die ze mogelijk hun hele leven op het netvlies hebben staan. Wanneer dit lukt, ben ik geslaagd.

Ontroerend vind ik het te vernemen dat dergelijke foto’s een prominente plek inde huiskamer mogen innemen. Of dat iemand vlak voor een ingrijpende operatie terug denkt aan de laatste visdag, waaraan hij zulke fijne herinneringen bewaart.

“De herinnering is het enige paradijs waaruit we niet verdreven kunnen worden.”

Wat geniet de voorkeur; fotograferen of filmen?
De vraag blijft in hoeverre memories het beste tot hun recht komen. Ik houd het vooralsnog op foto’s in de wetenschap dat anderen filmen interessanter vinden. Waarschijnlijk kan mijn volgende toestel zowel fotograferen als filmen. Maar mijn persoonlijke ervaring is, dat filmpjes weinig ruimte laten voor die persoonlijke interpretatie. Bovendien vergen ze meer tijd om te bewerken en nemen ze meer tijd om te bekijken.

Wanneer je ziet hoe de hele wereld overspoeld wordt met filmpjes, weet je eigenlijk al dat hun einde nog sneller daar is, dan die van een gedenkwaardige foto. Wellicht zet ik nog een paar filmpjes op de website om een goede indruk te geven van een visdag en de entourage. Zo blijft het vastleggen van gebeurtenissen een uitdaging en variatie een uitnodiging om nieuwe mogelijkheden aan de tand te voelen.

Echte liefde laat je niet los.

Ten slotte nog een gezegde die mijns inziens erg toepasselijk is: “Een mooie herinnering is een eeuwig klinkende echo van een bijzonder moment.” (Olaf Hoenson)