Van Loenen op recordjacht

Van Loenen op recordjacht

Sinds vele jaren is Hans van Loenen, een van de Zeehengelsportauteurs van het eerste uur, de drijvende kracht achter de Nederlandse Commissie Record Zeevissen. Nu is het beoordelen van de enorme vangsten van je mede-vissers één ding, zelf van die recordvissen vangen blijkt toch een heel ander verhaal.

Van Loenen op recordjacht.

Zo staat (stond!) het persoonlijk record van Hans sinds vele jaren op naam van een in de Oostzee gevangen kabeljauw van 15,7 kg. Niets mis mee, mooie vis. Maar met name de Grote Gullenjagers die ieder voorjaar de kust van Noorwegen onveilig maken, keken toch enigszins meewarig op dit “gulletje” neer. Vandaar dat Hans van Loenen van Zeehengelsport een heel bijzondere opdracht mee kreeg, die simpel luidde: vang een vis van tenminste twee maal je PR!

Wat ben ik blij dat ik het afgelopen jaar heel wat uurtjes van bloed, zweet en tranen in de sportschool heb gehangen en getrokken. Na een ongeval met de motorfiets enige jaren terug, begonnen er toch weer enige oude blessures op te spelen en derhalve besloot ik om samen met een al in een even slechte conditie verkerende vismaat wat oefeningen te gaan doen.

De kilo’s vlogen eraf en na een paar maanden zag ik weer contouren op plekken alwaar ik al jaren geen spieren had gezien. Nét toen ik een beetje op dreef was, belde uw hoofdredacteur met de even onnozele als simpele vraag of ik wellicht tijd en zin had om af te reizen naar het uiterste noorden van Noorwegen en daar dan ‘eventjes’ mijn persoonlijk record voor kabeljauw te verdubbelen.

Héééél even heb ik nagedacht en vervolgens ja gezegd, met in het achterhoofd dan met name dat mijn persoonlijk record voor kabeljauw al vele jaren op 15,7 kg (toch wel ruim 30lbs!) stond en dat de gewenste verdubbeling op z’n minst een aardige uitdaging was…

De bestemming bleek Sørøya, het op drie na grootste eiland van Noorwegen. Dit eiland in het uiterste noorden van Noorwegen stond in dit magazine al vaker in de spotlight vanwege heel bijzondere vangsten. Half maart j.l. kwam ik via een viertal vluchten aan op Hasvik Airport, het bescheiden vliegveldje van Sørøya.

Op Sørøya krijgt het begrip koud ‘s winters een andere betekenis.

Nu kwam ik net uit een voor Nederlandse begrippen lange winter, maar ik kan u verzekeren: de koude in Hasvik bleek van een geheel andere orde. Een temperatuur van min tien en een stevig windje met wat sneeuw, maakten de aankomst extra memorabel. Maar goed, je zit hier vijftig kilometer van de Noordkaap, zo’n 3.000 kilometer boven mijn net wat opwarmende woonplaats Loosdrecht…

Barentszzee kabeljauw
Het doel van deze lange reis was de elk jaar in deze regio terugkerende Barentszzee kabeljauw. Dit is in feite onze kabeljauw (Latijn: Gadus morhua), maar dan een trekkende ondersoort die paait rond de eilanden in noord Noorwegen.

Heel graag verwijs ik u naar het zeer uitvoerige en interessante kennisdocument Kabeljauw van Sportvisserij Nederland, dat digitaal is te vinden via www.sportvisserijnederland.nl.

Ooit heb ik mogen vissen met niet geheel onbekende schippers als Geordie Dickson, (Plymouth), Dougal Lane (Guernsey) en Ulf Stahre (Noorwegen en Zweden) en met hen viste ik destijds ook in de wintermaanden op het Engelse Kanaal en in zuid Noorwegen en Zweden. Het wintervissen in noord-noord- noord Noorwegen bleek echter toch een ietwat ander verhaal!

Mijn gastheer en schipper in Sørøya, Marc van Roie, prijkt nu dan ook met stip in mijn rijtje van bekende schippers! Na meer dan dertig jaar (!) reizen door Noorwegen, op zoek naar de beste visbestemmingen, is de Vlaming Marc van Roie een aantal jaren geleden ‘geland’ in het kleine plaatsje Brevikboth op Sørøya en runt daar nu zelf een klein guesthouse met een mooie zeevisboot.

Inmiddels weten de nodige Nederlanders, Belgen, Duitsers en ook Polen en Tsjechen Marc te vinden. Zij komen daar dan met name in de zomermaanden zelfs met de eigen visboot naar toe gereden om te vissen op vissoorten als kabeljauw, leng, lom, schelvis, zeewolf en natuurlijk de heilbot.

Wintervissen in zijn nieuwe thuis doet de sympathieke Marc pas twee jaar en ik behoorde deze winter samen met mijn twee Belgische reisgenoten, de gebroeders Vercammen, dan ook tot zijn proefdieren. In 2009 waren deze wat eigenzinnige broers er ook reeds in maart en op onze heenreis vertelden zij mij dat zij toen tijdens hun zesdaagse trip vanwege de wind slechts twee dagen hadden kunnen vissen.

In die twee dagen vingen zij wel veel kabeljauw van boven de tien kilo en zelfs een paar vissen tot ruim boven de twintig kilo (20 kg)! Zoals dat zo mooi heet: vol verwachting klopte mijn hart!

Shads
De wekker gaat om 7.00 uur en mijn kompanen zitten al aan de koffie. Ik hoor wind en zie sneeuw; kunnen we überhaupt uit vandaag? Zes lagen kleding over elkaar: thermo ondergoed, pully, T-shirt, trui, thermojack en daar overheen het aloude maar nog immer prima werkende X3 drijfpak. Drie paar sokken en neopreen laarzen en handschoenen maakten mijn vermomming compleet.

De shads en pilkers waarmee het grootste deel van de tijd werd gevist.

Dan eerst 50 cm vers gevallen sneeuw schuiven om ons vakantiehuisje uit te komen en met spijkerbanden onder de fourwheeldrive naar de volledig ondergesneeuwde boot. Maar wij gaan vissen!

Na ongeveer een half uur varen, kunnen de pilkers naar beneden en vang ik op vijftig meter water als eerste een vis, een van de weinige schelvissen die wij deze trip zouden vangen. Mijn buren vangen echter achter elkaar kabeljauw, mooie vissen tot een pondje of 16.

Een vanuit Scheveningen gevangen vis van 16 pond (zoals u ongetwijfeld weet is dit 8 kg; belangrijk voor de rest van dit verhaal!) is nog immer de grootste kabeljauw die ik in Nederland wist te vangen, maar je verlegt op Sørøya al heel snel je verwachtingen, zonder er verder over na te denken…

Na dik een kwartier heb ook ik diverse kabeljauwen van 10 kg en meer gevangen, maar mij valt op dat mijn Belgische buren steeds nóg zwaardere vissen weten te vangen! Kabeljauwen van 13, 16 en 17 kg. Bent u er nog?

Die grote dames komen binnen aan shads, terwijl ik nog druk bezig ben met mijn pilker en vissen vang van 10 kg en een beetje. Beter goed gejat dan slecht bedacht, schiet mij te binnen en ik besluit dan ook snel om mijn net op een beurs aangeschafte shad van Havfiske aan mijn fluororocarbon onderlijn te hangen!

Bodem raken, zes tot zeven slagen opdraaien en dan volgt een aanbeet.

Missie geslaagd
Marc heeft ons een eenvoudige opdracht meegegeven: bodem raken, zes à zeven slagen opdraaien, dan volgt een aanbeet en dan eerst drillen en dan pas in de hengel in de butt rest, anders verspeel je de vis!
Daar gaat ie: bodem, zes slagen op en dan… heel het eiland eraan.

Het duurt een minuut of tien en pas toen heb ik als toch niet geheel onervaren visser in de smiezen dat iets bijzonders belangstelling heeft getoond voor mijn rubber. Vijftien meter onder de boot zie je een witte schim aankomen, maar als dan de Europees recordhouder zegt dat je wat naar achter moet, omdat dit een wel héél erg grote vis is, dan word je toch wat zenuwachtig!

Twee gaffen zijn nodig om het varken naar binnen te tillen en ik blijf ietwat verbijsterd kijken naar de kabeljauw die op het dek belandt. Mijn Belgische buren en Marc blijken ook enigszins van slag; dit is écht een kneiter!

De wind trekt aan; er worden nog enige mooie vissen gevangen, maar dan vindt Marc het toch verstandiger om terug te keren naar de haven. Met het weer op Sørøya moet je niet spotten en al helemaal niet in de winter. Het kan hier binnen tien minuten razendsnel veranderen van nagenoeg windstil tot een windkracht zes!

Twee uur en tien minuten heb ik deze eerste dag al met al gevist. En geloof het of niet; ik vind het wel best zo. Mijn persoonlijk record (15,7 kg bij een lengte van ruim een meter lengte) is verpulverd. Nu nog even kijken of ik ook voldoe aan de eisen van onze altijd strenge hoofdredacteur: het ik mijn PR nu ook daadwerkelijk verdubbeld?

Bij de officiële weging en meting in de vismijn blijkt mijn vis 155 cm lang te zijn en 90 cm in omtrek. Deze kabelU weegt 36,06 kg. Drie weken later had zij, met de kuit volledig tot ontwikkeling gekomen, geheid meer dan 40 kg gewogen. Jammer dan; voor mij kan het niet meer stuk!

Na een uur en tien minuten op Sørøya verdubbelde ik mijn persoonlijk record van 15,7 naar 36,09 kg. Missie geslaagd. Maar we hebben nog een hele week te gaan!

Twee Vlamingen en een Hollander met meer dan 55 kilo kabeljauw in één drift.

Droog vissen en nat
Na een wat onrustige nacht kijk ik uit mijn raam. Het is helder en zo te zien staat er weinig wind. De kranen in de douche en in de keuken lopen en moeten ook blijven lopen; ‘s nachts bedraagt de temperatuur zomaar min 15. Ontbijtje van wat Noorse haring (heerlijk!) en een paar boterhammen mee voor de reis naar een nieuw Wereldrecord.

In tegenstelling tot gisteren gaan wij nu ver uit. Wij praten dan over 10 mijl en daar is het dan 120 meter diep. Volop vis op de dieptemeter en de pilkers en shads haken wel vis, maar dan met name foul hooked in de staart en midscheeps! Het blijkt hard werken voor een mooie vis, terwijl de dieptemeter aangeeft dat het bulkt van de kabeljauw.

Maar wat klagen we; zo elke tien minuten vangen wij een goed gehaakte kabeljauw en uiteindelijk toch ettelijke exemplaren van boven de 10 kg. Alles bij elkaar weet ik deze dag met heel veel verkeerd gehaakte vissen en missers vijfentwintig vissen te vangen.

’s Avonds blijken de Belgen en ik ongelooflijk slap te kunnen lullen over reusachtige heilbotten, haaien, tonijnen en wat dies meer zij. De gebroeders Vercammen blijken in de loop der jaren ook wel de grenzen van de mogelijkheden van het zeevissen te hebben opgezocht.

Hun avonturen met de eigen boot zorgen ervoor dat mijn nekharen weer overeind gaan staan; levensgevaarlijke capriolen hebben zij -en ook ik- uitgehaald!

De volgende ochtend staat er vrij veel wind, maar wij gaan naar buiten en daar hebben wij zin in! Op een half uur varen vangen we op zo’n vijftig meter diep de eerste kabeljauwen van tien kilo plus. Al snel hebben wij meer dan vijftien vissen van 15 kg en meer in de boot en uiteindelijk vang ik aan mijn shad en de gummi daarboven een doublet van twee kabeljauwen van respectievelijk ruim 10 en 20 kg.

Hangen in de vis!

Mijn buurman heeft ook een vis van ruim boven de 20 kg en ik vang in totaal 39 vissen met een gemiddeld gewicht van boven de twintig pond! Heb dus serieus pijn in mijn rug, als wij rond 13.00 uur (!) naar huis varen en kijk terug op zeker vier doubletten van tien kilo plus.

Bizar
Op onze vierde visdag staat er een vlak zeetje en al in de monding van de baai vang ik binnen de kortste keren een tonnetje ronde kabeljauw van zo’n 23 kg. Mijn buurman pakt er eentje van ongeveer 27 kg en één van geschat 30 kg!

De meeste tijdens deze trip gevangen vis hebben we overigens springlevend teruggezet, op het oog zonder ook maar enige problemen. Alleen de zwaarste vissen werden aan boord gewogen en dat gaat nooit 100% nauwkeurig aangezien je te maken hebt met de bewegingen van de boot. Een aan boord gewogen vis zal nooit tellen als officieel record, maar als je heel veel vissen vangt van een bepaald gewicht, dan leer je op den duur heel goed schatten.

Uiteindelijk vang ik deze dag ruim 30 vissen, met een geschat gewicht van meer dan 300 kg. Wij hebben deze dag vissen aan boord van 21, 23, 27 en 30 kg en vangen met drie vissers meer dan 1.000 kg. Ook naar de begrippen van Marc is dit een absolute topdag. Hij zegt dan ook bezorgd: “Hans, schrijf nu niet in Zeehengelsport dat dergelijke vangsten normaal zijn; dat schept teveel verwachtingen! Ook voor Sørøya is deze dag bizar goed!” Waarvan akte!

Waar vind je ze nog elders op de wereld, zo’n 30 kilo plus kabeljauw?

De vijfde en een na laatste visdag is het echter niet minder met de visserij. Er staat weinig wind en met af en toe een sneeuwbui en verder een aangename temperatuur van twee à drie graden onder nul gaan we op zoek naar de vis. Na een half uur varen, zien we de kabeljauw op de dieptemeter en gaan de shads naar beneden. En het is opnieuw zakken en hangen.

Al in het eerste uur haalt Ronnie drie vissen van ruim boven de 20 kg omhoog. Ik sta erbij en kijk ernaar: drie kabeljauwen van 20 kg plus. Opnieuw toont Sørøya zich van haar beste zijde, want gedurende de verdere dag vangen we asociaal veel vis, die grotendeels zo weer mag gaan zwemmen.

Tijdens de laatste drift van deze dag denk ik werkelijk een kabeljauw van wereldrecordformaat aan mijn lijn te hebben. Uiteindelijk blijk ik echter een doublet te hebben gehaakt van respectievelijk 13 en 15 kg! En tijdens dezelfde drift vangen mijn Belgische maten vissen van 14 en 15 kg. Met z’n drieën vangen we tot we er om 17.00 uur een definitief einde aan breien ruim 1.200 kg vis. Alleen kabeljauw!

Hans Hemingway!

Het is nog steeds vrijwel windstil, maar als we de laatste visdag opstaan, blijkt er een dikke 7 Bft te staan en kan er niet worden gevist. Ook dat kan op Sørøya.

Ervaringen opgedaan
Nu weet u waarom ik zo blij was dat ik juist voorafgaande aan deze trip toevallig die sportschool van binnen had gezien. Anders had ik deze week fysiek beslist niet aangekund. Je vist bij een gevoelstemperatuur van min tien actief met zware pilkers en shads op dieptes van 50 tot 120 meter. Soms heb je elke haal een vis en die moet je dan op zo’n altijd bewegende boot omhoog zien te krijgen.

Zo’n dikke 52 meter diep en de kabeljauwen jagen tot wel 20 meter boven de bodem.

Ik dacht dat ik op visgebied al het nodige had meegemaakt en dat ik ook redelijk bedreven was. Deze week in Sørøya heb ik dankzij Marc van Roie die een uiterst professionele en bovendien sympathieke schipper bleek, toch weer het nodige mogen ervaren en bij leren. Het Nederlands record Europees water voor kabeljauw staat op 37,51 kg en dat heb ik dus net niet gebroken. Maar ik weet nu waar ik daarvoor moet zijn!

Hans van Loenen
Voorzitter Nederlandse Commissie Record Zeevissen

Bovenstaande bijdrage is één van de weer zeer lezenswaardige artikelen die zint terug te vinden in het medio deze maand verschijnende Zeehengelsport no. 4/2010.

Voor meer informatie over o.a. een zeer aantrekkelijke abonnementsaanbieding op dit enige specialistische zoute magazine van Nederland en België, zie www.hengelsporthuis.com

******

Overige informatie in het kort…

Speciaal ontwikkeld voor deze visserij.

Reis
In de zomer bezoeken de meeste vissers Sørøya met de eigen auto, maar dat is ’s winters vrijwel niet te doen en al helemaal niet met een boot achter de auto. Ik ben via Kopenhagen/ Oslo/ Tromso/ Hammerfest naar Sørøya gevlogen. Vanaf Schiphol vertrok ik rond 7.00 uur en ik was rond etenstijd bij Marc.

Kleding
In de winter moet je rekening houden met serieus koude omstandigheden! Ik voelde mij Reinier Paping  tijdens de Elfstedentocht van 1963! Daar staat tegenover dat ik mij wel serieus had voorbereid! Ik had thermo ondergoed aan, plus een broek, shirt en een pullie van Code Blue van Marcel Scheperkamp te Loosdrecht. Daaroverheen een werkelijk perfect thermojack van Dale of  Norway, het AMLI vest dat ik heb aangeschaft via www.petit-normandie.nl 

Materiaal
Al die benodigde kleding zorgt voor het nodige gewicht en derhalve had ik geen eigen hengels en reels meegenomen, maar heb ik gevist met materiaal van Marc van Roie in de vorm van een 30     ponds Sørøya Special hengel van WFT (World fishing Tackle, inspired by Marc van Roie).

Werkelijk perfecte hengels, getuige ook het feit dat een van mijn Belgische reisgezellen heeft gevist met een vijfdelige reisset van deze hengel, zonder in de gaten te hebben dat het hier een vijfdelige reishengel betrof. Hij ving er werkelijk de ene na de andere kabeljauw van boven de tien kilo mee en zelfs enige vissen van 20 kg plus.

Inmiddels heb ik al twee van deze door Marc ontworpen WFT-hengels met hun bijzondere ogen (daarover is serieus nagedacht, maar dat moet u zelf dan ook maar even doen!) besteld voor mijn aanstaande trip naar IJsland.

Verder zijn een comfortabele butt rest en schouderharnas absoluut onmisbaar!

Aanbevelingen

In de winter vooral niet naar Sørøya gaan als:
• u niet beschikt over de juiste fysieke gesteldheid;
• u niet beschikt over de goede poolkleding;
• u niet volstrekt zeeziektebestendig bent;
• u veel verschillende vissoorten wilt vangen;
• u onder alle omstandigheden alle dagen wilt vissen. Het kan op Sørøya namelijk zo zijn dat de weersomstandigheden het volstrekt onmogelijk maken om uit te varen. Mijn twee Belgische reisgenoten konden in de winter van 2009 met moeite twee (!) dagen ook daadwerkelijk vissen;
• u denkt dat er op Sørøya ook maar iets te doen valt , in de zin van uitgaansleven, kroegen of wat dan ook.

U moet echter in de winter beslist wel gaan als:
• u eens op een extreme noordelijke bestemming wilt vissen, 50 km onder de Noordkaap en ruim 600 km boven de Poolcirkel;
• u eens een weekje met twee of drie maten in de middle of nowhere wilt zitten, ver verwijderd van onze jachtige manier van leven;
• u eens zeearenden, zeehonden en papegaaiduikers in het echt wilt zien en vooral als
• u werkelijk kans wil maken op het vangen van extreem grote en zware kabeljauw en (nagenoeg) zeker het vangen van een persoonlijk record voor deze soort.

Wie tot de eerste categorie behoort, heeft op Sørøya niets te zoeken. Beantwoordt u echter de onderste vier mogelijkheden met een volmondig ja, dan biedt Marc van Roie een uniek concept en moet u beslist eens surfen naar  www.soroya-fishing.com.