Ton Temming, de laatste echte hengelbouwer uit de vorige eeuw

Ton Temming, de laatste echte hengelbouwer uit de vorige eeuw 

Door Ron Smits 

In de laatste drie decennia van de vorige eeuw waren er drie, tot ver buiten de Nederlandse grenzen bekende, hengelbouwers actief in Nederland. Cor Spinhoven, Jan Schreiner (en Zoon) en Ton Temming bouwen niet alleen klasse hengels, maar ontwikkelen ook nieuwe hengels, specifiek gebouwd voor een bepaalde vistechniek en voor een bepaalde sportvisser.

Jan en zijn zoon zijn jaren geleden gestopt en ook Cor houdt er in februari van dit jaar definitief mee op.

Traditional Hengelsport aan de Royaards v.d. Hamkade 95 te Utrecht.

Vandaag ben ik te gast in de Traditional Hengelsport winkel van Ton Temming in Utrecht, waar vandaag niemand minder dan Johan Put als vliegbinder te gast is. Het valt mij direct op dat Ton iedere klant, die binnenkomt, persoonlijk begroet en hem bij zijn voornaam aanspreekt.

Gastbinder Johan Put aan het werk.

Op de een of andere manier voel ik mij hier direct thuis en al snel hebben Ton en ik het (hoe kan het ook anders) over hengels. Ton bouwt klasse hengels voor het leven en we zijn het heel snel eens dat de klasse hengels van Ton ook een ‘ziel’ hebben.


Ton Temming leeft voor de hengel.

Ton is in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw een bekend karpervisser in Utrecht en dermate kritisch dat het aanbod van de karperhengels niet aan zijn wensen kan voldoen.

Hij begint zelf een karperhengel te ontwikkelingen en te bouwen, een zachte glasvezel karperhengel welke later onder de naam T.T. Specimen een grote faam onder de karpervissers in Nederland en Engeland kent.

Via hengelsportatelier Pelikaan in Amsterdam komt hij in het professionele circuit terecht en werkt rond 1970 met verschillende hengelbouwers samen. Snel blijkt dat Ton een andere visie heeft op het bouwen en ontwikkelen van hengels en gaat zijn eigen weg.

Sinds 1974 ontwikkelt en bouwt Ton hengels onder het merk Traditional. De karperhengel (glas) T.T. Specimen krijgt een verbeterde opvolger (door de intrede van carbon fiber en carbon kevlar), de Temming Horizon, die tot op vandaag een grote faam geniet.

Ton, ook een verwoed kunstaas- en vliegvisser, ontwikkelt vanuit deze visserijen ook spin– en vliegenhengels in diverse klassen.

Heel trots toont hij mij een super ultralicht spinhengeltje met een werpgewicht van 2 gram. Een rietje, zo dun, perfect in balans, prachtig afgewerkt en goed in de lak, buigt geheel door en oogt hierdoor onbreekbaar.

Een rietje zo dun en een werpgewicht van 2 gram.

Fantastisch dat de lak perfect blijft zitten en meebuigt bij deze zeer extreme buiging. Het hengeltje blijkt ‘dodelijk’ voor een snoek van 97 cm. Waarschijnlijk het aller lichtste hengeltje ter wereld.

Kunstaas voor dit hengeltje is zeer schaars en daarom heeft Ton ook kunstaas ontwikkeld en gemaakt voor deze ultralichte visserij.

Hij bouwt de hengels voor zijn klanten vanuit zijn eigen visserij-ervaringen en wel zodanig mooi, netjes en goed dat het hengels worden volgens zijn eigen strenge normen en waarden.

Het worden hengels waarvan hij eigenlijk maar moeilijk afstand van kan doen. Er zit als het ware een stukje van Ton Temming in. Ik noem het de ziel van de hengel. Ook de klanten die zo’n hengel bezitten kunnen er maar moeilijk afstand van doen.



De dikte van de blank is bij de oversteeksluiting zo dun dat je echt twee keer moet kijken waar deze zit.

De vliegenhengels van Ton genieten een grote bekendheid bij vliegvissers uit alle windstreken en ook tot ver buiten onze landsgrenzen. Hengels, die ontstaan zijn uit de vliegvisserij op baars, ruisvoorn, snoek en forel in de polder en riviertjes in Duitsland, zo speciaal dat hij deze onder 'kunst' (A.R.T.) klasseert.

Zelf ben ik geen vliegvisser (door omstandigheden is dit een te ‘fijne’ visserij voor mij), maar het vastpakken van deze geweldige hengels is een genot en ik kan mij er geheel in vinden dat deze hengels als ware kunst worden betiteld.

Deze hengels zijn met de huidige kennis en technieken ontworpen en gebouwd, zodat de best mogelijke hengel voor deze visserij is ontstaan.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze vliegenhengels onder Traditional A.R.T. (bovendien ook de voorletters van zijn zoon Robin) op de markt verschijnen. Mogelijk dat een vliegvisser het genot, om met deze hengels te vissen, nog beter kan omschrijven dan ik.

Door de intrede van de Nano techniek is de hengel zeven jaar geleden nog verder geëvolueerd tot de Traditional A.R.T. 2.0. Nog steeds volgt Ton de ontwikkelingen in epoxy, hars, carbon, nano en glas nauwlettend Deze componenten, de vis technieken, de blanks en uiteindelijk het eindproduct, de hengel, staan centraal in zijn leven.

Hij is constant bezig met de natuurwetten: actie en reactie, wrijving, massa, snelheid en buiging. Het ontwikkelen en bouwen zal hij nooit op kunnen geven, daar is hij veel te gedreven, veel te veel kunstenaar en veel te perfectionistisch voor.


Topmerken Hardy en Orvis vliegenhengels zijn beide goed vertegenwoordigd in de winkel.

Ik heb nu hengels van Cor, Jan en Ton in mijn handen gehad. Alle drie zijn deze hengels uniek en prachtig gebouwd met een geheel eigen ziel.

De hengels van Cor zijn superstrak, de hengels van Jan boterzacht. Als ik nu de hengels van Ton daarmee vergelijk zou ik zeggen dat deze hengels daar ergens tussen in zitten.

Ik heb er niet heel veel van Ton in mijn handen gehad en meen dat de Traditional hengels toch iets dichter bij de hengels van Jan Schreiner staan dan bij de hengels van Cor Spinhoven.

Ton is net als Cor geen voorstander van de busverbinding. Hij vindt dat dit stukje metaal niet op een hengel thuishoort. Hij bouwt dan ook uitsluitend hengels met een penverbinding of voorzien van een oversluiting.

Wie van de drie het gelijk aan zijn kant heeft is moeilijk te zeggen, er zijn voor alle drie de bevestigingen van de afzonderlijke hengeldelen voor en tegen argumenten.

De beste verbinding is een hengel uit slechts één deel: geen onderbreking en er zijn geen twee blanks nodig om één hengel te bouwen.

Maar een ééndelige hengel met lengte van net geen drie meter of zelfs langer, is niet handig tijdens het vervoer in de auto of op de fiets.

Een ander onderscheid bij de hengels van de drie grootmeesters is de benadering van het ultieme genot van de hengel. Bij een hengel van Jan ligt de focus op het genot tijdens het drillen van een vis, terwijl de hengel van Cor gewoon fantastisch en nauwkeurig inwerpt.

De hengel van Ton zit daartussenin, waar ik vind dat de focus toch wat meer naar het drillen gaat. Dit is ook logisch, omdat Ton de hengels bouwt vanuit zijn eigen visserij.

Het peuteren op vis kenmerkt de visserij van Ton. Bij de vliegenhengel van Ton daarentegen zijn het werpen en het drillen allebei, in het kader van genot, even (super) belangrijk.

Ik kan mij dan ook heel goed voorstellen dat de grote belangstelling voor de vliegenhengels van Ton, onder de vliegvissers, alles te maken heeft om, tot een ultiem gevoel van genot, tijdens het vissen met deze hengels, te komen.

Neem ze maar eens ter hand en geniet van het super gevoel van deze Traditional A.R.T. 2.0 hengels. Sluit je ogen en je zit zo aan de waterkant te vissen……………..


Schoondochter Julia en zoon Robin zijn beide heel trots op Ton.

Ton onderscheidt zich ook nog eens door zijn kennis en ervaring in diverse soorten blanks (carbon, kevlar, glas en splitcane), maar ook door zijn kennis en ervaring van de hengels, die van deze blanks zijn gebouwd.

In diverse grote merken van toen en nu, zoals bijvoorbeeld Fenwick, heeft Ton een grote vinger in de pap gehad bij het ontwikkelen van de blanks voor deze hengels.

De samenwerking met Fenwick resulteerde in de bekende HMG blanks die tot op heden nog steeds aan de basis staan voor diverse modellen vliegenhengels.

Ook heeft Ton tot een paar jaar terug splitcane hengels gebouwd. Hetzelfde geldt voor Lamiglass, Tricast en Shakespeare.

De match– en feederhengels van Tricast worden door ’s werelds beste wedstrijdvissers gebruikt en de hand gebouwde uitvoeringen John Allerton Matchhengels, Nybor Flyrods en Magnificent Rod Company, komen van de hand van Ton Temming.

Al deze kennis en ervaring liggen aan de grondslag van zijn fantastische eindproducten, de Traditional A.R.T. 2.0 en de nieuwe Traditional Excellence karperhengels.

Het begint bij het nadenken over de visserij, hiervoor een blank ontwerpen, een hengel ontwikkelen en tot slot het afbouwen en, indien nodig, verbeteren om uiteindelijk te komen tot het absolute genot in het vissen.


Ton, heel hartelijk dank voor de gastvrijheid. Ik voelde me thuis.