Succesvol vissen op de zeeforel in Denemarken: Belangrijke wetenschappen (deel 10)

Succesvol vissen op de zeeforel in Denemarken: Belangrijke wetenschappen (deel 10)

Door: Ron Smits

Soortelijke massa en opwaartse kracht.

Elk materiaal heeft een soortelijk gewicht (natuurkundig gezegd soortelijke massa): aantal kg/m³. Bijvoorbeeld water heeft een soortelijke massa van 1000 kg/m³ of anders gezegd 1 liter water weegt 1 kg.

Lood heeft een soortelijke massa van 11300 kg/m³ of anders gezegd 1 liter lood weegt 11,3 kg. Waarom zinkt lood? Het antwoord is simpel: omdat lood een soortelijke massa heeft die groter is dan die van water( lood 11.3 ton/m³ tegenover 1 ton/m³ van water).

IJzer heeft een soortelijke massa van 7900 kg/m³ of anders gezegd 1 liter ijzer weegt 7,9 kg Een kunstaasje van lood met een gewicht van 15 gram zal sneller zinken dan een kunstaasje van ijzer van 15 gram.


Met de sbirolino kun je op bijna alle dieptes vissen.

Het volume van het ijzeren kunstaasje is namelijk bijna de helft groter dan dat van het loden kunstaasje. In de volgende paragraaf volgt de verklaring. Vergelijken we ijzer en lood nog eens: De soortelijke massa van ijzer is kleiner (lager) dan die van lood. Dit wil zeggen dat een stukje ijzer in vloeibaar lood blijft drijven. We weten dat kunstaasjes drijven, zweven of zinken.

Wat wil dit zeggen?

  • Drijven: de soortelijke massa van dit materiaal is kleiner dan die van water, bijvoorbeeld balsa hout.
  • Zweven: de soortelijke massa is gelijk aan die van water.
  • Zinken: de soortelijke massa is groter dan die van water, bijvoorbeeld metaal.

Er is echter natuurkundig nog een verschijnsel belangrijk en dat is de opwaartse kracht. Als u in een zwembad een plastic bal wilt onder duwen voelt u dat de bal naar boven wil komen. Dit noemt men de opwaartse kracht uitgeoefend door het water op de bal. Ook een loodje heeft een opwaartse kracht.

Als u een loodje weegt onder water (aan een draadje bevestigd aan een unster, boven water) zult u zien dat deze minder weegt dan boven water. Deze gewichtsafname wordt veroorzaakt door deze opwaartse kracht. Voor de natuurkundigen onder ons is dit de wet van Archimedes.