Stalen onderlijnen onder de loep gelegd
Door Berhil Bos
Het roofvisseizoen zit erop in Nederland en het wordt weer eens tijd om je materiaal te evalueren. Dit doen we ieder seizoen en komen er zodoende erachter wat goed, minder goed of zelfs slecht heeft voldaan. Een belangrijk onderdeel van je roofvisuitrusting is de onderlijn die we gebruiken.
Voor sommigen is dit van ondergeschikt belang, maar ik denk toch dat deze mensen de onderlijn ontzettend onderschatten. Allereerst moet dit attribuut voorkomen dat de roofvis er met kunstaas en al vandoor gaat, met veelal catastrofale gevolgen voor de vis zelf. Ook kan een onderlijn de actie van het kunstaas beïnvloeden, zowel positief als negatief.
Een kleine Indian Wobler vraagt om een aangepaste onderlijn.
Het soort materiaal dat je gebruikt voor een onderlijn is vaak een persoonlijke keuze, die wordt ingegeven door het vertrouwen wat je hierin hebt. Daar is natuurlijk niets mis mee en zolang de rovers hier baat bij hebben hoor je mij niet klagen. Toch kan het geen kwaad om je wat meer te verdiepen in onderlijn zelf, omdat het gebruik van een bepaald soort materiaal nu net het verschil kan maken.
Omstandigheden, vistechniek en soort kunstaas bepalen eigenlijk het gebruik van het soort onderlijn. Dit houdt natuurlijk niet in dat je op een visdag alleen maar bezig bent met het verwisselen van deze lijn, maar een beetje nadenken kan geen kwaad. We gaan de drie meest gebruikte materialen eens onder de loep leggen en de voor- en nadelen benoemen. Deze drie zijn: staaldraad in diverse uitvoeringen, titanium in twee uitvoeringen en als laatste het veel discussies uitlokkende fluorocarbon.
Stalen onderlijn
Het materiaal wat voor deze onderlijnen gebruikt wordt, staal dus, is relatief goedkoop, waardoor de prijs laag blijft. Al zijn er verschillende productievormen. Stalen onderlijnen worden al heel lang gebruikt in de roofvisserij en voldoen nog steeds bij veel vistechnieken, waarbij een betrekkelijk soepele onderlijn gebruikt kan worden.
Deze soepelheid van de stalen onderlijn kan verschillen per merk. Het hangt af van het gebruikte soort staal en hoe deze is gevlochten. Ook de kunststof mantel waarmee staaldraad mee bekleed kan zijn, maakt de onderlijn wat stugger en ook dit kan per merk verschillen. Om het niet te moeilijk te maken verdeel ik het staaldraad in drie groepen: Geplastificeerd staaldraad, 7 strand staaldraad en 7x7 strand staaldraad.
Het staaldraad met een kunststof mantel heeft voor- maar ook nadelen. Het staaldraad is hierbij meestal het gewone 7 strand staaldraad, waarbij 7 strand staat voor 'gevlochten uit zeven staaldraadjes'. Door hier om heen een mantel te leggen bereikt men dat het staaldraad minder snel gaat kinken na het drillen van een vis.
Ook zullen de speld en wartelmontage door middel van een sleeve (metalen knijpbuisje) beter op hun plaats blijven zitten omdat je de sleeve als het ware in het kunststof knijpt en daardoor niet meer verschuift. Bij zware of erg sterke vis kan dit een doorslaggevend voordeel zijn.
Zonder onderlijn had deze snoek een groot probleem.
Ook als je een vis via de onderlijn naar je toe wilt trekken, gaat dit plezieriger met kunststof mantel dan zonder, omdat bij een vluchtpoging het blanke draad in je handen snijdt. Omdat dit soort onderlijnen wat stugger zijn, kan je ze ook bij de wat meer dartelende stukjes kunstaas inzetten, zonder dat de lijn zich verwart met de dreggen van het kunstaas.
Nadelen heeft het ook. Allereerst kan de onderlijn de wat lichtere kunstaassoorten beïnvloeden door zijn relatieve stugheid. Ook kan dit komen omdat de lijn door de mantel altijd wat dikker is. Juist dat wat dikker uiterlijk bij dezelfde trekkracht als blank 7-strand doet mij vaak besluiten om met deze soort op pad te gaan.
7 en 7X7 strand
Het 7 strand staaldraad is vaak redelijk soepel en qua diameter niet te dik. Hierdoor geeft het de meeste kunstaassoorten de bewegingsvrijheid die het nodig heeft. Het is vaak relatief goedkoop en dat moet vaak ook wel.
Staaldraad heeft de eigenschap om, als je het stevig door je vingers haalt, te gaan kinken. Dit kan natuurlijk ook gebeuren in een roofvisbek en dan loopt het kunstaas niet meer op de juiste manier aan de speld. Bij dit soort staaldraad gebeurt dit regelmatig je constant bezig kan zijn om de onderlijn te vervangen, ook door eventuele beschadigingen.
Ben je nu aan het vissen met kunstaas waar de soepele onderlijn een must is, dan is 7X7 strand (uit 49 staaldraadjes gevlochten) de beste oplossing. Het is meestal wat duurder, maar qua soepelheid niet te overtreffen. Doordat de 49 staaldraadjes wel erg dun zijn, moet je de lijn constant inspecteren op beschadigingen.
Een dergelijk groot kunstaas wordt niet of nauwelijks beïnvloed door een onderlijn.
Vooral bij het monteren en dichtknijpen van de staalhulsjes (sleeves) moet je opletten dat je het materiaal niet beschadigt. 7X7 is ook te krijgen met een plastic coating waardoor er minder beschadigingen mogelijk zijn. Natuurlijk is deze lijn daardoor dan weer wat minder soepel.
Nu staan de ontwikkelingen bij het onderlijnen materiaal natuurlijk niet stil en is er ook en staaldraad ontwikkeld uit 19 draadjes die zowel de eigenschappen van 7 strand als van 7X7 strand in zich heeft. Het FLEXONIT 1X19, wat bij Lureparts.nl te bestellen is, heeft mij positief verrast door zijn kwaliteit en zijn gebruik.
Natuurlijk kan je de bovengenoemde onderlijnen kant-en-klaar kopen en dan zou ik ook eens op de site van Spro gaan kijken. Zij hebben gebruiksklare onderlijnen op van topkwaliteit zoals de Pike Fighter Wire Leader 7X7. Voor degenen die zelf willen knutselen, bieden deze bedrijven allerlei onderdelen aan.