Skating the fly
Door Hyppo Wanders
Dogma’s zijn standaard in het vissen, en zeker binnen de vliegvisserij zijn vaste waarden bijna onaantastbaar. Zo krijgt iedere beginnende vliegvisser te horen dat hij de droge vlieg(in geval van sromend water) stroomopwaarts moet presenteren. En dat deze absoluut rimpelloos teruggevist moet worden. Het zogenaamde ”draggen” mag niet. Nou ja, bij een sedge mag het iets bewegen .
De gedachte daarachter is begrijpelijk. De droge vlieg bootst meestal een insect na dat zojuist is uitgekomen en even de tijd nodig heeft om de vleugels vol met bloed te pompen, alvorens op te vliegen. Of zij bootst een insect na dat eieren leggend op het water drijft. Op die momenten zijn dergelijke insecten volkomen weerloos en niet in staat om zich maar enigszins te bewegen. Ze driften dan rimpelloos met de stroom mee.
Grofweg gaat het hier om wat we gemakshalve de eendagsvliegen noemen. Maar er zijn meer insecten die zich voortplanten in het water en waar we als vliegvisser mee te maken hebben. Bijvoorbeeld de eerder genoemde sedges (schietmotten), maar ook libelle-achtigen en steenvliegen.
Daarnaast is er een karrenvracht aan landinsecten die, per ongeluk in het water gevallen, hoog op de menulijst staan van vissen. Denk maar aan sprinkhanen, krekels, bijen, wespen, mieren en meer van dit kruipend en vliegend spul. Al deze insecten hebben op dat moment één ding gemeen: ze willen zo snel mogelijk uit het water. Is het niet vliegend, dan maar zwemmend naar de kant. En met al die pogingen wordt veel lawaai en misbaar gemaakt.
Voor de vliegvisser is waarschijnlijk de sedge het meest van belang. Met een bijkans wereldwijde verspreiding kom je hem overal tegen. Daarnaast zijn sedges de hele dag actief en kennen ze een -langer seizoen dan de overige insecten.Wanneer een sedge uitkomt, is hij niet in staat om meteen op te vliegen. Met de moed der wanhoop probeert hij al -zwemmend naar de veilige oever het vege lijf te redden. Met al dat geploeter trekt hij een keurig V-spoor over het wateroppervlak. Zichtbaar natuurlijk voor de forel, die daar meteen gebruik van maakt.
Start je met een droge vlieg, dan ligt een nabootsing van een sedge voor de hand. Veel vliegvissers kunnen dat beamen. Maar als na een uurtje de aanbeten nog steeds uitblijven, wordt al snel geconcludeerd dat de vis geen sedges neemt. Foute conclusie! Probeer dan eens meer beweging te brengen in de presentatie. Bijvoorbeeld met kleine rukjes of met trillen van de hengeltop. Als dat geen resultaat oplevert, stap dan over op “skating”. Je werpt de vlieg schuin stroomafwaarts en mendt meteen een bocht in de lijn. Daarna hef je de hengel en lift je een groot deel van de vliegenlijn van het water.
Je zult zien dat de vlieg, opgestuwd door de stroming, over het wateroppervlak zal scheren. De snelheid waarmee dat gebeurt, kun je zelf bepalen door meer of minder lijn op het water te laten liggen. Met enige oefening ben je al snel in staat de vlieg tot in de oever te laten lopen.
Hef de hengel trouwens niet te hoog. Ga je verder dan een hoek van ongeveer 60 graden ten opzichte van het water-oppervlak, dan houd je geen ruimte meer over om de haak te zetten bij een aanbeet.
Is de vlieg eenmaal aan je eigen oever gearriveerd, dan laat je de hengeltop iets zakken en strip je de lijn met tussen-pozen binnen. Houd zowel tijdens dit strippen als tijdens de swing je reflexen goed in -bedwang. Want de aanbeten zijn vaak spectaculair en hartverzakkend.
Een perfecte sedge-imitatie voor deze manier van vissen is de Goddard versie. Onverwoestbaar door de hoeveelheid hertenhaar, en daarmee ook bijkans -onzinkbaar. Daarnaast is het lichaam van deze vlieg tamelijk compact en biedt het veel weerstand in het water. Waardoor hij -ideaal is om te “Skaten”. Ook -andere -vliegen zijn voor deze manier van -vissen geschikt. Denk maar eens aan de muddler. Of -anders aan kleine bombers. Zolang de vlieg maar goed drijft en voldoende weerstand geeft, is hij al snel goed inzetbaar.
“Skating” beperkt zich niet alleen tot stromend water. Ook op stilstaand
water kun je de vlieg laten scheren, maar dan heb je wel de hulp van de wind nodig. Je werpt de vlieg haaks op de wind en legt eventueel een bocht in de lijn. Daarna hef je wederom de hengel en laat je de wind vat krijgen op de overtollige lijn. Staat er weinig wind, dan breng je meer snelheid in de vlieg door met je lijnhand rustig en met een regelmatige beweging de lijn binnen te halen.
Bijna alle vissoorten zijn gevoelig voor een op deze manier gepresenteerde
sedge. Forel en vlagzalm natuurlijk, maar ook voorn, baars en zelfs snoekjes kunnen vaak de verleiding niet weerstaan. Doorgewinterde steelheadvissers geven de voorkeur aan een ”skatende bomber”. En terecht, want de aanbeten zijn vaak spectaculair. Soms volgt de steelhead over grote afstand de bomber in een indrukwekkende boeggolf. Blijft de aanbeet uit, dan is het zaak om even diep adem te halen, je zintuigen weer op scherp te krijgen en de worp opnieuw te maken.
”Kraakhelder water en weinig activiteit aan het oppervlak: tijd om te schaatsen!”
Ook zalm, zowel de Atlantische als de -Pacifische, is met deze methode prima te verleiden. Mits de omstandigheden goed zijn. Wat wil zeggen: voldoende zicht en niet te lage (maar ook niet te hoge) -watertemperatuur. En ook hier geldt dat “skaten” niet echt geschikt is voor de -zenuwzwakken onder de vliegvissers. Want de aanbeten zijn ook hier zeer -explosief en uiterst onverwacht, vaak -gepaard gaand met een forse salto van de vis. Aanslaan doe je dan ook -alleen -wanneer je de vis voelt!
Ter afsluiting nog één tip. Nadat je de vlieg aangeknoopt heb met een “Improved clinch” knoop, leg je de leader met twee halve knopen achter het oog vast. Daardoor gaat de vlieg haaks op de leader staan en zul je zien dat hij ook haaks op de stroming zal scheren.
Het praktische artikel van Hyppo Wanders, plus nog veel meer ander zeer interessant roofvisnieuws, kunt u vinden in nummer 55 van Dé Roofvis, dat vanaf heden in de betere hengelsportzaak en/of boekhandel- kiosk is te verkrijgen. U kunt natuurlijk ook gewoon abonnee worden dan krijgt u ieder nummer automatisch in de bus. Klik hier voor meer informatie.