TotalFishing

Patagonia DIY

Tekst: Pascal van Akkeren, fotografie: Pascal van Akkeren en Joop Stinissen

”Hoe vertel je in hemelsnaam hoe indrukwekkend het hier is!?”, zegt Joop terwijl we weer eens langs een prachtige rivier lopen om een lullige, weinig zeggende foto te schieten. Tijdens onze 16 dagen durende trip door Patagonië, is dit onderwerp al meerdere keren ter sprake gekomen…

De definitie van mooi…

Iedereen die veel reist klinkt dit waarschijnlijk bekend in de oren. Foto’s en verhalen blijven nu eenmaal surrogaat voor het ‘echie’. Je krijgt achteraf van het thuisfront dan ook vaak onbegrijpende blikken en vragen. Als je dit soort reizen dan ook nog eens maakt met een hengelkoker langs je rugzak, denkt men helemaal dat je een steekje los hebt. “…En je hebt je dus ook nog eens week lang niet gewassen…?” “Uuuh…nou ja, zo ongeveer…”, is dan het antwoord.

Steekje los? Nou nee…

Ik heb dus ook besloten om nu eens niet met verhalen te komen over hoe mooi en speciaal Patagonië is, hoe vriendelijk de bevolking is, hoe mooi de luchten zijn en hoe waardeloos de wegen zijn, want dat is zonder enige twijfel allemaal waarheid. Ook ga ik niet uitwijden over de grote vis hier en grote vis daar. Hebben we die dan niet gevangen? Jawel, soms wel en soms ook niet. It’s all in the game!

Plaatjes van Sea-run brookies.

Waar ik wel wat over ga vertellen is een aantal zaken die belangrijk zijn bij de voorbereiding van een dergelijke doe-het-zelf-trip, of zoals de amerikanen zeggen: DIY (do it yourself). Veel van die zaken klinken misschien logisch voor velen, maar toch wordt het nog wel eens onderschat! Even terug naar het begin… 17 April vertrokken we richting Patagonië, naar wat hopelijk weer een mooie trip zou worden. April is het najaar in Patagonië en het visseizoen loopt dan op haar einde. Om je een idee te geven; de meeste vislodges zijn al gesloten rond deze tijd, alle bomen staan in schitterende herfstkleuren en de nachten worden al kouder en langer.

Herfstkleuren komen tevoorschijn.

Als het allemaal een beetje meezit is dit het seizoen (samen met het voorjaar) om de grote forellen aan de schubben te komen. Niet dat je deze vissen in de zomer niet zou kunnen vangen, maar de kansen, met name op de rivier, zijn in maart en vooral in april en mei groter. Dit heeft natuurlijk te maken met de trek van de bruine forel die de rivieren opzwemt om in de maand juni af te paaien. De regenbogen doen dit in juli/augustus.

Aangezien wij het liefst op stromend water vissen en wij ook niet vies zijn van grote bruine forellen, was dit voor ons dus een reden om dit keer in het Patagonische najaar te gaan, een hele bewuste keuze dus, maar ook één die fout kan aflopen. Dit heeft alles te maken met de grotere kans op regen in de herfst. Ik had zelf al eerder in maart en april in Patagonië gevist en wist dus al dat het goed kon zijn.

Zowel voor- als najaar kunnen grote vissen opleveren.

Wel waren we zo slim geweest om twee maanden eerder (voor noodgevallen) de belly-boten alvast richting Patagonië te sturen zodat we bij zeer slecht weer terug konden vallen op de meren. Gelukkig hebben wij deze niet hoeven te gebruiken.

Zoals ik al schreef, brengt deze periode risico’s met zich mee waardoor de resultaten wisselend kunnen zijn. Ook wij ondervonden dit weer eens, hoewel minder dan in het voorjaar van 2007. Een rivier die hoog op onze verlanglijst stond vanwege zijn grote forel, was helaas bruin geworden door de hevige regenval. Niks aan te doen! In zo’n geval moet je uitwijken naar andere rivieren en jammer genoeg was dit niet de enige rivier die getroffen was door het slechte weer.

Als je dan niet weet waar je helder water kunt verwachten, loop je maar een beetje aan te klooien. Dit hoor je helaas vaak bij slecht voorbereide vissers en dit verziekt natuurlijk je trip, dat niet nodig is volgens mij! Zorg dus altijd voor een goed plan met meerdere alternatieven en wees dus bereid om zo maar weer een paar honderd kilometer te rijden naar een betere bestemming!

Mobiliteit verbreedt je mogelijkheden aanzienlijk.

Gebiedskennis en weten welke gebieden minder ‘regengevoelig’ zijn is dus essentieel. Dit kan soms al enorm verschillen in een relatief klein gebied. Ook zijn lang niet alle rivieren het hele seizoen even goed, dus wanneer bevis je welke rivier? Het klinkt allemaal heel simpel maar toch gaat het vaak fout. Het weten van alternatieve locaties en de bereidheid om te blijven bewegen maken vaak het verschil tussen een slechte of geslaagde trip.

Goede voorbereiding is cruciaal bij ‘DIY-trips’.

Waar moet je nog meer op letten?

In welk gebied wil ik nu eigenlijk vissen en waarom zou ik in een bepaald gebied gaan vissen? Het is maar waar je naar op zoek bent. Wil je streamervisserij of op zicht vissen in kraakheldere rivieren met een nimf of droge, of wil je vliegvissen op meren? En dan komt ook de vraag: wat wil je vangen? (Zee)forel, zalm, steelhead, (sea-run)brookies? Je zegt het maar, het kan er allemaal, maar je moet wel keuzes maken! Patagonië is gigantisch groot, met bekende en minder bekende gebieden en heeft zoals gezegd een grote diversiteit aan mogelijkheden.

Prachtige brooks in de mooiste kleuren.

Er valt hier tevens nog water te ontdekken, hoewel dit ook in Patagonië snel veranderd! Zowel Argentinië als Chili hebben prachtige wateren, eigenlijk teveel om op te noemen en laat staan om ze allemaal te bevissen. Reistijden zijn vaak lang door de slechte wegen, dus probeer het gekozen gebied zo compact mogelijk te houden. De enige geografische kaarten die je kunt krijgen zijn uit de zeventiger- en tachtigerjaren en daar staan vaak geen wegen op, in die tijd waren de meeste wegen namelijk nog niet eens aangelegd…. sorry jongens, hier geen ‘Van der Valk’ langs de weg! Nee, dit is niet een weekendje vissen in de Eiffel.

Het is geen weekendje Eiffel…

De kaarten hebben dus nogal wat beperkingen. Niet aanschaffen dan? Dat zou ik dus zeker wel doen! Deze kaarten zijn geografisch gezien wel accuraat waardoor ze wel bruikbaar zijn om het landschap te lezen. Zeker handig wanneer je een trektocht wilt maken om een moeilijk toegankelijk water te bereiken. Probeer dus altijd kaarten te krijgen van het gebied dat je wilt gaan bevissen. Deze kun je in Santiago (of Buenos Aires) krijgen of, met een beetje kennis van de Spaanse taal, bestellen via het internet.

De wegen zijn slecht en een 4x4 is dus geen overbodige luxe.

Wat vaak gedacht wordt is dat Patagonië vergeven is van de kraakheldere rivieren die vol liggen met trophy vissen. Dit is maar gedeeltelijk waar. Er zijn in Patagonië zeer heldere rivieren te vinden, maar veel rivieren zijn ook ‘milky’ gekleurd. Iets om rekening mee te houden als je van plan bent om met je droge vlieg te gaan vissen. Op Google Earth kun je al snel zien waarom dit niet altijd het geval is. Juist ja…. gletsjers. Patagonië ligt er vol mee. Patagonië is namelijk geen Nieuw-Zeeland. Deze gebieden worden nog wel eens met elkaar vergeleken.

Milky gletsjerwater.

Er zijn dus wel voldoende heldere rivieren in Patagonië, zowel ‘springreeks’ als ‘freestone rivieren’, maar houdt rekening met de gletsjerrivieren! Deze minder heldere rivieren zijn vaak in het voor- en najaar juist wel weer helder, dit wordt dan veroorzaakt door het koudere weer waardoor er minder gletsjerwater wordt afgevoerd. Ook iets om rekening mee te houden. Schrijf deze rivieren dus niet bij voorbaat af. De visserij kan er zeer goed zijn!

Vergeet vooral het snelstromende water niet te bevissen.

Ook qua visbezetting zijn Patagonië en Nieuw-Zeeland verschillend, tenminste door de regel genomen. Nieuw-Zeelandgangers zullen weten dat de rivieren daar veel en gemiddeld grote standvis hebben, met veelal een lage bezetting, dat is mijn ervaring in ieder geval. In Patagonië is de visbezetting op veel rivieren vaak groter, maar met gemiddeld kleinere vis.

Ook dit formaat vis kun je dus vangen.

Wij hebben gevist op rivieren waar we naar schatting 100 vissen per persoon per dag vingen. Geen echte grote (30 tot 45 cm), maar wel een prachtige visserij. Aan de andere kant zijn er ook rivieren die vergelijkbaar zijn met Nieuw-Zeelandse rivieren en waar je op zicht kunt vissen op grote standvis met een droog vliegje op haakje 16 of 18. Daar mag je net als in Nieuw-Zeeland blij zijn met 1 á 2 vissen per dag.

Vaak zul je in Patagonië rivieren aantreffen waar de gemiddelde grootte van de vis zo rond de 40 à 45 cm ligt met af en toe een flinke uitschieter, laten we zeggen 55 of 60+. Hier vang je dan wel behoorlijke aantallen.

Joop Stinissen met een bruine forel op een black bugger XXXL.

In het najaar is het in Patagonië een heel ander verhaal, want dan beginnen de grote jongens de rivier op te zwemmen. Vaak betekent dit dat je moet vissen met streamers, maar dan maak je echt kans op de jackpot! Kijk dan ook niet gek op als je in één keer een bruine forel van 4 kilo of meer vangt! Verder staat Patagonië ook nog bekend om de bijna constante wind. Nou, ja… De eerste dagen van onze trip hadden we totaal geen wind… dus dat is ook mogelijk. Ook hebben we gevist op de Pampa’s waar je bijna letterlijk omwaait en elkaar niet kunt verstaan terwijl je 2 meter uit elkaar staat! Stel je vooral mentaal in op deze wind. Gewoon accepteren dat je vlieg soms de ongewenste kant opwaait tijdens een worp!

Winderige omstandigheden.

Over vliegen en materiaal kan ik kort zijn; niets bijzonders! Zoek maar eens op het net om te bekijken waar ze in Patagonië mee vissen. Voor de lichte visserij kan je volstaan met een #4 of #5 (denk aan de wind!). Droge vliegen: Van Chernobyl Ants en Fat Alberts op haken…jawel, 6, 4 en 2 tot een eendenkontje op haakmaatje 18. Nimfen die het goed doen zijn Copper Johns, Hazenoortjes, Pheasant Tails en diverse Sedge-achtige nimfen. Echt kieskeurig zijn de vissen over het algemeen niet, maar ook hier geldt soms: ‘Match the hatch’!

Soms match de hatch, soms gewoon dikke streamers…

Voor de zwaardere forelvisserij is een # 6 mooi! Vis je met streamers gebruik dan zinklijnen. Ik zelf heb veel gevist met een “SA uniform + V Full Sinking” lijn, om de streamers in snel stromend water voldoende diep te houden. Teeny-lijnen werken natuurlijk ook. Soms gebruikten we flink verzwaarde streamers in het echt snel stromende water, maar soms ook onverzwaard.

Het meest wordt gevist met Woolly Buggers in diverse kleuren en varianten. Ook andere streamers zoals Matuka’s Leeches, Zoo Cougars, Woolly Sculpins werken goed.

Grove streamers kunnen vis goed uit de tent lokken.

Wat betreft de vergunningen. Tja, wat zal ik zeggen. Zou je vergelijkbaar water bij ons in Europa willen bevissen dan moet je diep in de buidel tasten. Voor minder dan de prijs van onze Nederlandse vergunningen kun je hier een jaar lang overal vissen waar je maar wilt! Wel is het zo dat sommige lodges afspraken hebben met lokale landeigenaren die je mogelijk toegang weigeren tot het water. Hierdoor kun je in sommige gevallen niet bij het water komen. Men kan je in principe niet verbieden om op het water te vissen, maar men kan je wel de toegang over hun land ontzeggen. Persoonlijk heb ik hier geen ervaring mee. Gelukkig is er voldoende water waar je überhaupt nooit iemand tegen komt. Laat dit je dus er vooral niet van weerhouden om zelfstandig op pad te gaan.

Briljante uitzichten…

Zoals je al kunt opmaken uit voorgaande hadden wij de beschikking over een huurauto. Deze zijn ook in Patagonië gewoon te huur. Een 4x4 is geen overbodige luxe om het voorzichtig uit te drukken. Naast de vaak slechte wegen die een 4x4 noodzakelijk maken is het gewoon handig om je snel van A naar B te verplaatsen. Een tactiek die Joop en ik vaak gebruikten was het rijden aan het eind van de dag. Rond zeven uur werd het donker. Je kunt dan je slaapzak inkruipen, maar waarom niet gewoon nog een uurtje of wat gaan rijden? De nacht duurt tenslotte nog lang genoeg, was ons motto.

Op die manier haal je het maximale uit je vistijd en kun je indien nodig toch snel verplaatsen. Pas wel op want verlichting kennen ze hier niet. Nog een voordeel van de 4x4 die wij hadden, is dat wij er ook vaak in sliepen. Gewoon de banken naar achteren klappen, slaapzak pakken en pitten maar. Wel eerst een paar bekers wijn achterover slaan en je slaapt als een roosje. Nou ja… bijna dan…

Slapen als een roosje na een paar glazen wijn achterin de 4x4…

In 2007 hebben wij het zonder huurauto gedaan en dit heeft zijn beperking. Hoewel het niet onmogelijk is. Planning is dan bijna nog belangrijker. Mocht je dus geen auto ter beschikking hebben bevis dan een klein gebied dat beschikt over uitwijkmogelijkheden bij slecht weer. Dit betekent dus naast rivieren ook meren. Maar wees bereid om veel te lopen. Redelijk wat ervaring met bepakking in bergachtig terrein komt dan goed van pas.

Klimmen en klauteren…

Als laatste nog iets over het vissen op meren, al dan niet met een belly-boot. Ben je van plan om richting Patagonië te gaan en je bent een liefhebber van het vissen op meren? This is the place to be! Met name met een belly-boot zijn er bijna onbeperkte mogelijkheden. Joop en ik zijn geen echte belly-bootvissers, maar in 2007 hebben we noodgedwongen een aantal dagen moeten uitwijken naar de visserij op de meren. Hier kun je echte trophy’s vangen. Natuurlijk niet op elk meer, maar er zijn gebieden waar dit wel het geval is. Vissen van 4 kilo of meer zijn niet abnormaal.

Prachtig, haast maagdelijk water.

Uiteraard valt er nog veel meer over dit prachtige gebied te vertellen maar dit doe ik niet. Zie dit verhaal maar als een aanzet om eens zelf creatief aan de slag te gaan en informatie in te winnen. Wie weet spoor ik enkele avontuurlijk ingestelde vliegvissers aan om op zoek te gaan naar zijn ultieme droomlocatie! Dus ik zou zeggen: waag het er eens op!

... waag het er eens op!

2 Mei 2009, ergens op een vliegveld in het zuiden van Patagonië: We kijken nog een laatste keer om ons heen terwijl we richting het vliegtuig lopen. Hoewel we nog niet eens vertrokken zijn hebben we nu al heimwee. Wanneer kom ik hier terug? Kom ik hier überhaupt nog terug? Na inmiddels drie trips, van in totaal zo’n drieënhalve maand voelt Patagonië bijna als een tweede thuis. Ik denk dat Joop er inmiddels niet veel anders over denkt. Ook hij is na twee Patagonië trips verslaafd!