Nederland aantrekkelijk voor exoten

Nederland aantrekkelijk voor exoten
 

Door Don Schley
 

Nederland wordt steeds aantrekkelijker voor exoten en dat is niet altijd even gunstig voor de inheemse flora en fauna. Door onder andere klimaatverandering verdwijnen soorten maar kunnen ook nieuwe soorten zich in ons land vestigen. Van de 70 vissoorten in Nederland zijn er ruim 20 niet inheems.

 
Een exoot is een soort die van oorsprong niet in ons land thuishoort, maar door ontsnapping, uitzetting of natuurlijke migratie hier terechtkomt en zich vestigt.
 
Ook de toenemende handel in tropische planten en dieren werkt hier aan mee. Eén van de bekendste is de roodwangschildpad die tegenwoordig rijkelijk vertegenwoordigd is in de diverse siervijvers. Andere exoten zijn: rivierkreeft, meerval, roofblei, zonnebaars en blauwband. Er zijn ook exoten die worden uitgezet ten behoeve van visserij zoals de regenboogforel en de graskarper voor het waterbeheer.
 
De blauwband is een exotische vissoort uit Zuid-Oost Azië en komt vaak mee als 'bijproduct' van goudviskwekerijen. Hij werd in de negentiger jaren ontdekt in Limburg. Sindsdien verovert hij langzaam maar zeker de Nederlandse viswateren. Op zich is dat geen probleem, ware het niet dat 65 procent van deze vissen een ééncellige parasiet (Sphaerothecum destruens) bij zich draagt.
 
Deze parasiet is gevaarlijk voor inheemse vissoorten als brasem, karper, blankvoorn, vetje en riviergrondel omdat hij fatale ontstekingen en bloedingen in de organen veroorzaakt. Het wordt daarom afgeraden blauwbanden samen met andere vissen in een aquarium of vijver te houden.
 

De zonnebaars vermenigvuldigt zich snel.
 
Ook de zonnebaars die steeds meer waargenomen wordt is een schadelijke exoot. Hij bedreigt amfibiesoorten en zeldzame soorten libellen omdat hun eieren en larven door hem worden opgegeten. Het is een populaire vis in aquaria en vijvers. Echter één koppeltje kan in een jaar voor honderden nakomelingen zorgen. Het overschot wordt dan zogenaamd diervriendelijk uitgezet in de natuur. 
 
Het uitzetten van exoten is verboden en éénmaal in de vrije natuur zijn zij weer moeilijk te verwijderen.