**KLAAR**          Zeevissen in tanks

Zeevissen in tanks

Door Corné Marijnissen

Corné Marijnissen nam voor Zeehengelsport een kijkje bij Seafarm, een viskwekerij die diverse zeevissoorten levert voor de consumptiemarkt. Gewilde zeevissoorten worden door de overbevissing steeds moeilijker ‘in het wild’ te vangen en dan kan gekweekte vis een prima en ‘natuurvriendelijk’ alternatief zijn. Zo worden bij Seafarm zeebaars en tarbot geproduceerd en vers afgeleverd bij o.a. restaurants in Rotterdam en Amsterdam. En elke gekweekte zeebaars betekent voor ons een voor de hengel gespaarde zeebaars!

                       

Als je aan het kweken van zeevis denkt, dan komen wellicht de beelden voor ogen van de enorme drijvende kooien, waarin o.a. in het kustwater van Noorwegen, Ierland en Schotland vis wordt gekweekt. Dat betreft echter voornamelijk zalmkwekerijen.

Het bedrijf van Seafarm is daarentegen een ‘klassieke’ viskwekerij, zoals de OVB die in ons land tot voor kort exploiteerde voor de kweek van vissoorten als snoek, karper en graskarper. De kwekerij is gebouwd aan de boorden van de Oosterschelde en bestaat uit een bedrijfsloods met daarin een groot aantal doorstroombassins, waarin de vissen worden opgekweekt. Ook de verwerking van het eindproduct en de distributie worden in eigen beheer uitgevoerd en eigenlijk is er in een straal van zo’n 1.000 km geen vergelijkbare kwekerij te vinden.

Door de ligging van dit bedrijf kan er te allen tijde vers zout water worden opgepompt vanuit de Oosterschelde en als dat water nog extra is voorzien van zuurstof biedt dat tegenwoordig zo schone Scheldewater de vissen in de bassins onder gecontroleerde omstandigheden ideale opgroeimogelijkheden.

In de kwekerij zijn verschillende kweek-units, waarin het water afzonderlijk zonodig tot de gewenste temperatuur kan worden opgewarmd. Het opkweken in dergelijke doorstoombekkens is gebaseerd op het principe dat de vis voortdurend wordt voorzien van vers, zuurstofrijk water van de ideale temperatuur en dat de afvalproducten direct met het wegstromende water worden afgevoerd. De vis verblijft dus in ideale, superhygiænische omstandigheden, waardoor de groeisnelheid wordt geoptimaliseerd.

Het afgevoerde water wordt geschikt gemaakt voor hergebruik, door het biologisch te zuiveren met behulp van een mechanisch filter, het daarna opnieuw van zuurstof te voorzien en desgewenst te verwarmen, waarna het wordt terug gepompt naar de bassins.

Vissoorten
In een dergelijk geavanceerd systeem zoals dat bij Seafarm wordt gebruikt, kunnen in principe alle soorten zeevis worden gekweekt, maar Seafarm houd zich op dit moment vooral bezig met het kweken van zeebaars en tarbot. Van deze twee vissoorten is veel bekend over de optimale kweekomstandigheden en het benodigde voedsel om de vis gezond te houden en snel te laten groeien, terwijl het bovendien vissoorten zijn met een grote marktwaarde. Het kweken van vis in dergelijke gecontroleerde omstandigheden is arbeidsintensief en vergt veel investeringen en dat maakt het alleen economisch de moeite waard voor relatief kostbare consumptievissen.

                       

Op het bedrijf van Seafarm is geen specifieke broedhal en de vissen worden er niet geboren. De zogenoemde pootvisjes worden aangekocht bij daarin gespecialiseerde vermeerderingsbedrijven elders in Europa. Daar zijn de viseitjes onder gecontroleerde omstandigheden gewonnen en vervolgens uitgebroed. De vislarven worden pas in de bassins van Seafarm uitgezet als ze goed aan het eten van droogvoer zijn gewend. In de productieperiode van 1,5 tot 2 jaar wordt de vis vervolgens verder opgekweekt met behulp een speciaal ontwikkeld voer. De groei van de vissen wordt daarbij voortdurend gecontroleerd en omdat niet alle visjes even hard groeien, worden ze regelmatig op maat gesorteerd.

Seafarm beschikt bovendien over een eigen lab waarin de vissen regelmatig worden onderworpen aan een uitgebreid onderzoek, zodat men een uitermate gezond topproduct kan leveren. De zeebaars is een vrij traag groeiende vissoort, zeker in de vrije natuur. Bij Seafarm duurt het zo’n 1,5 jaar eer de vis het gewenste gewicht van 400 gram heeft bereikt.
De tarbot is in principe een wat snellere groeier. De poottarbotjes worden eerst in kleine bassins gehuisvest in een aparte afdeling en onder optimale omstandigheden qua waterkwaliteit, voer, visdichtheid en lichtintensiteit opgekweekt. Bij een gewicht van 300 gram worden ze vervolgens overgezet naar de grotere bassins, waarin ze worden gehouden tot ze het optimale marktgewicht hebben bereikt. In totaal heeft een tarbot met een gewicht van twee kilo ongeveer 2,5 jaar op het bedrijf van Seafish doorgebracht.

Belevenis
Ik vond het een ware belevenis om eens een kijkje te mogen nemen op dit innovatieve en voor Nederland unieke bedrijf. Voor elke sportvisser is het immers een pracht gezicht om top ‘sportvissen’ als tarbot en zeebaars in dergelijke hoeveelheden en van zo dichtbij te kunnen bekijken.

Mensenlief, wat is dat prachtig! Vooral als de viskwekers de tarbotten gaan voeren, lijkt het wel of er een explosie in het water plaats vindt. Zo zie je helemaal niets in de grote bassins, maar zodra het voer over het water wordt verdeeld, komen die roofzuchtige platvissen massaal naar boven om zich te voeden. Ze kwamen zo dicht bij, dat ik ze gewoon met m’n handen kon aanraken en zelfs zo uit het water kon tillen. Ik kreeg er gewoon kippenvel van en stond vol verbazing te kijken.

                       

Bij de zeebaars is dat voeren overigens een heel ander verhaal. Deze vissoort blijkt zeer stressgevoelig en het met de hand voeren leidt tot té veel onrust. En stress gaat ten koste van de groei. Het voer wordt de zeebaars toegediend via speciale voederautomaten, eigenlijk niet meer dan grote trechters die verbonden zijn met een metalen pendel die zich in het water bevindt. De vis die wil eten, zwemt tegen deze pendel en opent daarmee de smalle onderkant van de trechter, waarna het voer in het water valt. Je kunt ze dus net als een paard of koe wennen aan een bepaalde manier om zichzelf van voer te voorzien. En dan willen sommige vissers nog wel eens zeggen dat vissen gek zijn. Fascinerend! Voor meer informatie over de kwekerij van Seafarm in Kamperland nabij Neeltje Jans, kunt u het beste maar eens een kijkje nemen op de website: www.seafarm-holland.com

Het volledige verhaal van Corné, alsmede nog vele andere uiterst lezenswaardige artikelen staan in ZHS 6, dat vanaf 7 juni 2004 voor € 3,50 te koop ligt in de hengelsportspeciaalzaak of de boekwinkel/kiosk. U kunt natuurlijk ook abonnee worden zodat u ieder nummer automatisch in de bus krijgt.