Wijting een sportieve lekkerbek
Door Joop Folkers
Was wijting vroeger een visje voor de poes, tegenwoordig ligt dit wel even anders! Door de overbevissing op kabeljauw, is vriend wijting steeds interessanter geworden voor de commerciële visserij. Ergens begrijpelijk, want wijting is zonder enige twijfel een van de smakelijkste vissoorten die er in ons kustwater rondzwemt.
De tijd voor deze kabeljauwachtige is dus weer aangebroken. Ze zijn dan ook weer volop te vangen. Verreweg de beste kansen op een mooie klus grove wijting maken we vanaf een boot. Maar ook de kantvisser kan zijn hart de komende maanden ruimschoots ophalen. Het leuke van deze visserij is dat je geen specifiek materiaal nodig hebt. Een gewone zeehengel met dito molen voorzien van een driehaakspaternoster met wat dikke zeepieren zijn in principe al voldoende om een maaltje bij elkaar te vissen!
Wijting en steenbolk(steenwijting) zijn de twee kleinste telgen uit de imposante familie der kabeljauwachtigen. Tot deze familie behoren o.a. de leng, pollak, koolvis, schelvis, heek, lom en uiteraard mister kabeljauw zelf. Maar wij houden het dus op Merlangius merlangus zoals onze vriend in het latijn wordt betiteld. Volgens de biologen kan wijting een lengte van maar liefst 70 cm. bereiken. Langs onze kust ligt de gemiddelde lengte zo rond de 35 cm. met uitschieters naar ruim 50 cm. Het Ned. Record wijting, een vis van maar liefst 59 cm, staat sinds 1988 op naam van Wil Schoots uit Rotterdam. Het gemiddelde gewicht van een maatse wijting ligt afhankelijk van het seizoen (paaitijd) rond de 300 a 400 gram.
Wijting is een veelvraat, maar voedt zich toch het liefst met garnalen. Het is dan ook begrijpelijk, dat ze rond half oktober onder de kant verschijnen. Kaassie voor ze, want juist in deze periode trekken namelijk ook enorme (kuitrijpe) populaties garnalen naar het relatief ondiepe, warme kustwater. Je begrijpt dat dit dan ook de toptijd voor de kantvisser is! Overdag stropen ze in enorme scholen de diepere waterlagen af en pakken werkelijk alles wat ze tegenkomen. Het gebeurt dan ook regelmatig dat ze nog levende zeebliek, krabben en hele ballen garnalen uitspugen. Tegen de avond trekken ze naar ondieper water waar ze zich weer tegoed doen aan de enorme concentraties garnalen.
Vanaf de kant heb ik zelf de beste wijtingvangsten geboekt tijdens het afgaande water. Ergens logisch, want dat is het moment dat je de kop van de strekdammen kunt bereiken waardoor je je aas dus weer op iets dieper water kunt aanbieden. Dat deze regel niet overal op gaat blijkt uit de mogelijkheden die het Calandkanaal biedt. Hier maak je de beste kansen op wijting tijdens het gehele opkomende water. Ook vanaf de stranden rond Dishoek en Zoutelande maak je beste wijtingkansen tijdens het opkomende water. Zoals voor eigenlijk iedere vissoort is de Waterweg ook altijd goed voor wijting. Hoewel er in het hele kanaal wijting te vangen is, vinden we de beste stekken hier aan de kant van Rozenburg recht tegenover aanlegsteigers van de ferry boten!
Vissend vanaf havenhoofden en pieren maak je de beste vangkansen op het moment dat het water in beweging is. Het maakt hier in de regel dan ook niet zoveel uit of je voor hoog of laag water kiest. Maar goed stel dat je eens een wijting-sessie vanaf een strekker wilt maken. Kies dan altijd voor een avond/nacht dat je te maken hebt met afgaand water. Het mooiste is natuurlijk dat je lage water later in de avond valt. Je kunt dan lekker lang doorvissen. Vis altijd achter het afgaande water aan totdat je de kop van een strekdam hebt bereikt. Werp hier altijd enigszins tegen de stroom in. Je onderlijn wordt hierdoor als het ware in een bocht tegen de grond gedrukt waardoor je je vangkansen soms vergroot. Ik schrijf soms, omdat je wijting, zeker vanuit de boot, vaak goed aan een zgn. “staande lijn” kunt vangen. Een staande lijn creeër je zelf, door je onderlijn vanaf de boot naar de bodem te laten zakken, en je spoel te sluiten op het moment dat je lood de bodem raakt. De zijlijnen van je onderlijn komen op deze manier van de grond te “staan” waardoor je je aas dus hoger boven de bodem aanbiedt. Is vriend wijting op deze manier te verleiden, zet dan wat fluo kralen op je aaslijnen. Je zal zien dat je de vis dan nog meer activeert!
Wil je vanaf de kant met een staande lijn vissen, zet je hengel dan recht overeind zo hoog mogelijk in de steun. Let hierbij wel op dat de wind er geen vat op kan krijgen, anders is de kans groot, dat het hele spul om kiept met alle gevolgen vandien. Op die dagen dat het nauwelijks stroomt, is het soms aan te raden om een rollood te gebruiken. Dit soort lood rolt over de bodem tot het in een geul terecht komt, een plaats waar zich in de regel veel garnalen bevinden. De meeste stekken vragen om (klap-) ankerlood. Toch is het raadzaam, ook altijd de nodige gewone ankervrije loodjes mee te nemen.
Zoals ik net al even aanhaalde is wijting een echte alleseter. Zeker als ze er dik zitten maakt het dan ook niets uit of je nu pieren of zagers gebruikt. Zelf zweer ik voor de wijtingvisserij echter altijd voor zeepieren. Misschien bijgeloof, maar ik vind een sappige “rups” nu eenmaal aantrekkelijker voor een wijting dan een zager. De sappen die uit een zeepier komen vormen een aantrekkelijk spoor voor zowel wijting als andere vissoorten. Het vlees van een zager is wat droger waardoor het minder geur verspreid.
Tijdens de vele bootwedstrijden zijn er veel vissers die gebruik maken van halfverrotte stinkende zagers. Soms met goede resultaten, dus je weet uiteindelijk maar nooit. Ook een smal stripje inktvis boven op je pier of zager, kan soms voor verrassingen zorgen. Zelf heb ik het een paar keer meegemaakt dat er zoveel wijting zat dat ze goed op een haringpaternoster te vangen waren. Dus altijd de moeite waard om wat van deze lijntjes mee te nemen. Trouwens, je bevist de wijting met kunstaas op dezelfde manier als makreel. Belangrijk is dat je wijting zo snel mogelijk schoon maakt. Het zachte vlees kan weinig heel weinig hebben.
Je kunt de vis het beste op een koele plaats dus uit de zon bewaren. Denk hierbij aan een koelbox, al dan niet voorzien van wat elementen. Verzorg je aas goed en zet het middels een rijgnaald op de haak. Voordeel van een rijgnaald is dat je je aas weinig of niet beschadigt, waardoor de natuurlijke geurstoffen behouden blijven. Je kunt natuurlijk ook kunstmatig verkregen geurstoffen gebruiken. Je hebt ze tegenwoordig in allerlei geurtjes en smaken!
“Ook vanuit de boot met licht materiaal zijn ze erg goed te vangen”
Vissend vanaf een boot zweer ik zelf bij afhouders. Afhankelijk van het tij, soms van staal en soms van bezemsteeltjes. Voordeel van afhouders is, dat je altijd een perfecte aasaanbieding hebt. Vis je echter vanaf de kant en zijn verre worpen een must, dan is het gebruik van afhouders af te raden omdat ze remmend werken tijdens de worp. Dichter onder de kant zijn ze uiteraard weer wel goed te gebruiken. Wijting heeft een grote bek, dus je hoeft niet perse met kleine haken te vissen. Zelf gebruik ik graag de een flinke haak waar je een lekker zootje aas (2 tot 3 dikke pieren) op kan zetten. Een perfecte haak voor de wijting is de LS-5013F van Gamakatsu in zowel de maat 1 en 2. Wordt er tijdens een visdag regelmatig een gulletje gevangen, kies dan voor een 1/0 of 2/0.
Tot slot nog even een tip.
Zorg tijdens een visdag altijd voor voldoende aas. Ik heb al heel wat dagen op de boot de mist in zien gaan omdat 200 pieren voldoende waren om de visdag vol te maken. Een dag wijting vissen vanaf een boot kost je gewoon 300 pieren. Blijkt halverwege de dag dat je toch een aas probleem hebt, zet dan een piertje en een klein stripje wijting op je haak, je zal zien dat je gewoon door vangt!
Grove wijting kun je verwachten vanaf half oktober tot eind februari. Vanaf eind februari tot pakweg half september vang je ook op diep water regelmatig wijting alleen gaat het dan om mini visjes van rond de 15 tot 20 cm.