**KLAAR**                TONG                   Scheefsmoel met uitstekende kwalite

TONG
Scheefsmoel met uitstekende kwaliteiten

door Arthur van Tienen

Als je aan mij vraagt welke vis mij meest intrigeert zal ik zonder twijfel zeggen: de tong.
Sinds ik op Ouddorp mijn eerste en nog steeds grootste tong ving (49 cm.), ben ik altijd in de zomermaanden op zoek naar een stek waar je vooral grote tong kunt vangen.

Ik weet dat je op Walcheren en Noord Beveland veel kans maakt maar voor mij is dat net iets te ver om s’nachts terug te rijden. ( slaap) Vooral de stranden bij West Kapelle en Domburg staan erom bekend grote hoeveelheden tong te produceren. 20 jaar geleden zochten wij ons geluk eerst op Ouddorp maar daar is het nu net de Waddenzee en vang je er zelden vanaf de kant nog een tong. 10 jaar geleden was het strand van Haamstede en Westenschouwen een tongstek om je vingers bij af te likken maar ook daar zijn de zo belangrijke kleibanken verzand mede door invloed van de Oosterschelde werken.

                       

Jack met een mooie tong van de Oosterschelde

Het Slufterstrand aan de Maasvlakte is nu onze eerste keus en vooral wat later in het seizoen kun je daar flinke tongvangsten maken. Ook de stranden bij s’Gravenzande en de pieren van Scheveningen en IJmuiden en de stranden rond Petten presteren uitstekend.

Wanneer?

Zodra het zeewater op temperatuur komt ( 10 graden C) gaat de tong van een passieve houding in de zuidelijke Noordzee over naar de actieve periode trekkend naar het noorden van de Noordzee. Vanaf de kant komen de eerste meldingen al in april vanaf de stranden in zeeland en dan met name Westkapelle, Dishoek en Domburg.
Voor tong is het belangrijk dat er een gemêleerde bodem is van zand en klei waar de tong op zoek is naar allerlei wormen en ander klein eetbaar gespuis, dus vooral in mondingen van rivieren en havens waar je toch een uitstroom hebt van sediment wat afkomstig is uit deze rivieren ( modder) zul je ze vinden en zelfs ver stroomopwaarts vangen.

De nacht is het moment om ze te vangen en vooral de overgang van avondschemering naar donker is het startsignaal om ze te vangen. Dik water is een pré en vooral met een oostelijke of zuidelijke wind is de kans vanaf het strand het grootst. Opkomend of afgaand water is per stek afhankelijk, maar onomstotelijk staat vast dat de periodes van rust in het water tijdens de kenteringen van het tij, hoegenaamd geen vis opleveren.

De beste tijd voor tong is ongetwijfeld de laatste helft van juli en de daar op volgende maanden augustus en september, toch zul je in oktober ook nog vaak een tong vangen en zelfs als de eerste wijtingen en gulletjes vanaf het strand gevangen worden moet je niet vreemd opkijken als er opeens een tong tussendoor gevangen wordt, meestal zijn dit tongen van formaat.

Vanaf de boot is het een feit dat je aan het begin van de avond tot en met het eerste uur van algehele duisternis de meeste tong vangt waarna het stil wordt tot een uur voor zonsopkomst en zich hetzelfde ritueel herhaalt.
Waar dit aan ligt weet ik niet maar ingewijden in het bootvissen vertellen dat dit komt omdat de mesheften als het eenmaal donker is zich terugtreken in het zand en voor het krieken van de dag weer uit het zand komen en de tong aast ook op deze schelpsoort dus vandaar de actievere periode met zonsondergang en zonsopkomst.

Tong vang je waar je paling vangt en vooral op de Oosterschelde tussen de mosselpercelen in waar de paling en de tong op zager azen die zich tussen en op de mosselbanken schuil houdt. Als aas zweer ik bij de zager, steek of kweek, het maakt niets uit en zelfs een beetje belegen zager gaat er ook nog in. Ik weet dat er een hoop vissers zijn die zeggen dat de pier eveneens topaas is. Dat is misschien wel zo maar in de warme zomermaanden zal de zager langer bestand zijn tegen onze geschaarde vrienden en aanvallen van garnalen en ander klein gespuis.
De tong is wat vangen zo’n beetje de meest onvoorspelbare vis die er is. Ik heb zelf meegemaakt dat je de ene avond en nacht er 10 tot 15 ving en een avond later blij mocht zijn als je er een of twee te pakken kreeg.

Techniek

Vis met maximaal twee hengels met twee of drie haken, zelf vis ik met het vrij vissen met twee hengels ieder met twee haken. Als onderlijn gebruik ik onderlijnen zonder afhouders met lange zijlijnen van ongeveer 50 cm blanke Amnesia van of 4,5 kg of 5,6 kg voor zien van Mustad Nordic Bends ( 4446b) maatje 4 of 3.
Vanaf de boot vis ik met onderlijnen van bezemafhouders of een weegschaaltje, waar ik nog steeds minder vertrouwen in heb dan de gewone bezemafhouder, en laat de onderste lijn aan de afhouder extra lang, deze fungeert dan als wapperlijn.

                       

Met een boot in de avond op de Oosterschelde…

Vis als de stroming het toelaat ongeankerd en werp de ene hengel verder uit dan de andere, zoek vooral nooit te ver en probeer in een mui te komen. Als het stroomt geef dan de geankerde lijn als je ingegooid hebt een beetje lijn en laat de stroom dan je lijn strak trekken, je lood ankert dan beter. Waad niet in het water als het beslist niet nodig is.

De aanbeet van een tong is negen van de tien keer één felle ruk aan je hengeltop of als het een grote is een opzwemmer. Denk erom dat een tong een ontzettend sterke vis is en menigeen heeft als een tong verspeelt bij het onthaken in ondiep water, onthaak de tong uit de buurt van het water!!!

Wees verstandig en houd je aan de minimum maat, als je een tong hebt die ondermaats is en de haak geslikt heeft, knip dan de lijn zo kort mogelijk af, de haakjes die je tegenwoordig koopt hebben een hoog koolstofgehalte om de punt goed scherp te houden en roesten in zeewater als een gek, het haakje zal binnen een paar weken verdwenen zijn uit de vis. De mooie exemplaren doden voor je ze onthaakt met bijvoorbeeld een houten steel van een vuisthamer, één ferme tik op de kop is meestal voldoende.
Laat de tong een nacht liggen in de koelkast voordat je ze stroopt, het vel gaat er dan makkelijker vanaf en de enzymen in het vlees zorgen voor een nog betere smaak van deze toch al heerlijke vis.