Houtsnijwerk van Vissen in Nederland.
Kortgeleden troffen we in de rubriek Vraag/Aanbod/Discussie op Total Fishing een prachtige foto van een stel uit hout vervaardigde vissen aan. We waren echt onder de indruk van de kwaliteit van deze replica’s en hebben de maker, Bart van Lohuizen, gevraagd zich in deze rubriek voor te stellen met enkele plaatjes van zijn prachtige en unieke kunstwerken.
Even voorstellen: Ik ben Bart van Lohuizen en woon in Frederiksoord, een klein dorpje in zuid-west Drenthe. Ik werk dagelijks als docent in het MBO (tuinbouwonderwijs). Zoals iedereen die op deze site leest of schrijft, ben ik enthousiast sportvisser. Daar komt bij dat ik ben geboren onder het sterrebeeld vissen, en bovendien lust ik ook graag een visje.
En dan nog iets… Ik máák ook vissen.
“Ik máák ook vissen!”
Ik viste eens op een charterboot in het buitenland en in de stuurhut hing een kunststof replica van een Sailfish. Een plek waar zo’n decoratie thuishoort. Ik zat immers op een visboot. Ik dacht : misschien ook wel eens iets voor mij. Dan ga je vervolgens op zoek naar waar je zo’n ding kan aanschaffen. Het was mij al verteld dat er een behoorlijk prijskaartje aan zou hangen, maar ja, voor iets moois moet je nu eenmaal wat over hebben. Eenmaal in Nederland zoek je dan naar een adres waar je zo’n replica kan aanschaffen en dan blijkt dat zoiets hier niet te koop is.
Van het een komt het ander en omdat ik graag wat knutsel, besloot ik om zelf een vis van hout te maken. Een vis van hout is wel iets anders dan een schilderij, maar goed, ik was gemotiveerd en na wat gepruts en geknoei met spuitbussen kwam er toch iets tevoorschijn dat op een vis leek. Ik besefte echter dat er iemand moest zijn die meer ervaring had en waar ik iets van kon leren maar alweer bleek: niet in Nederland.
Internet en preparateurs
Al zoekend op het internet kwam ik terecht in Amerika en ja hoor, in de Verenigde Staten bleek een heel netwerk te zijn van preparateurs, waar bij er ook diverse zijn die replica’s van vissen maken, meestal van urethane, een soort kunststof. Dit zijn in serie gemaakte modellen, omdat deze via een voorgevormde mal worden gegoten. Je kunt deze zelfs als blanco bestellen en zelf afschilderen. Natuurlijk kan dit mooie resultaten opleveren, maar het blijft productiewerk in serie. Maar voor zeer grote vissen zoals Marlijnen en Haaien van 2 of 3 meter een interessante optie. Je moet dan wel met een paar dollars over de brug komen en een groot huis hebben.
Enkele kunstenaars blijken ook vissen uit hout te maken en dan kom je natuurlijk in ambachtelijk werk terecht. Het aantal mensen in de Verenigde Staten die deze vorm van kunst beoefent blijkt een stuk kleiner, maar ze zijn wel te vinden. De meeste echter zijn preparateurs of produceren vissen van kunststof. Nu is de hele houding van Amerikanen en Canadezen tegenover de jacht en sportvisserij totaal anders dan in Nederland. Het economisch belang van sportvisserij wordt daar op z’n waarde ingeschat zonder het belang van goed visstandbeheer uit het oog te verliezen. Sterker nog, de boetes zijn niet mis wanneer er op dat gebied overtredingen worden begaan. Amerikanen geven veel geld uit in de sportvisserijbranche . Het is één van de belangrijkse vormen van recreatie, het is een “part of life”.
Zo deinzen Amerikanen er ook niet voor terug om een trofee aan de muur te hangen. Of dit nu een geprepareerde kop van een witstaart-hert is of een vis, geprepareerd of van kunststof, het is er allemaal. Bovendien hebben ze het geld er voor over.
“Deze vissen vielen reeds in de prijzen”
Ook in Nederland zijn natuurkijk kunstenaars te vinden die één van deze technieken zeer goed beheerst maar niemand die dit alles combineert tot het gewenste eindproduct: Een visreplica van hout.
Technieken houtsnijwerk
Houtsnijwerk is natuurlijk een echte vorm van beeldende kunst en het grote voordeel is dat vissenlevens gespaard blijven. Weliswaar is houtsnijwerk een zeer bewerkelijke vorm van “Fishcarving” , maar elk werkstuk is uniek en het is fascinerend om te doen.
Na allerlei houtsoorten te hebben geprobeerd, blijkt Lindehout toch de meest geschikte houtsoort te zijn omdat deze houtsoort de fijnste en zachtste nervatuur heeft en dus het meest geschikt voor het fijnere werk . Hoewel mijn werkstuk “karpers” gemaakt is van Red Cedar, zal ik in de toekomst blijven werken met Lindenhout. De kleinere vissen worden uit één stuk gesneden; bij de grotere vissen worden meerdere platen hout verlijmd zodat ook één stuk ontstaat. De body wordt bewerkt m.b.v. allerlei houtbewerkingstechnieken zoals snijden, slijpen, frezen en schuren. De vinnen worden er later ingelijmd. De detaillering van vinnen en schubben geschiedt d.m.v. frezen en pyrografie. Onder dit laatste verstaan we het zeer fijn inbranden van lijntjes en structuren in het hout.
De ogen worden geïmporteerd uit Duitsland , Scandinavië of de Verenigde Staten, afhankelijk van de verkrijgbaarheid Een Amerikaanse fabriek is niet geïnteresseerd in het produceren van ogen voor een Ruisvoorn, terwijl een Duitse fabriek natuurlijk niets ziet in het maken van ogen voor een Peacock Bass. Het afschilderen gebeurt d.m.v. een combinatie van penceel- en airbrush technieken. Vervolgens worden de vissen afgelakt met speciale “Wildlife Look” – Lak.
Nederlandse kampioenschappen prepareren en mijn werkstuk: Karpers.
1x per 2 jaar worden in het Museon te Den Haag de Nederlandse Kampioenschappen prepareren georganiseerd. Huidpreparateurs, skeletpreparateurs en modellenmakers die sculptures, afgietsels of houtsnijwerk maken van dieren , kunnen hun beste werk laten beoordelen door een vakkundige jury.
Er wordt beoordeeld volgens een puntensysteem waarbij ik in oktober 2003 met mijn werkstuk” Karpers” met 89 punten een 2e plaats wist te behalen. Dit is mijn eerste werkstuk waarmee ik in de openbaarheid ben getreden, omdat ik vind dat elk werkstuk aan belangrijke kwaliteitseisen moet voldoen. Ik hoop over 1 of 2 jaar voldoende werkstukken te hebben om een kleine presentatie te houden.
“Bart is met heel wat verschillende soorten aan de gang”
Opdrachten.
Indien u belangstelling hebben voor deze vorm van kunst, dan kunt u mij hiervoor benaderen.
Alle vissoorten zijn in principe bespreekbaar, ik heb intussen al veel referentiemateriaal verzameld. Stel, u vangt een ruisvoorn van 42 cm en u wilt iets tastbaar als herinnering . U kunt hem laten prepareren, maar goed houtsnijwerk is meestal mooier en de vis zwemt bovendien nog. U meet de vis, maakt een foto.
Toepassingen
Wat denkt u van een prachtig kunstwerk als herinnering aan een mooie vangst. Of zomaar een uiting van uw favoriete hobby op uw bureau? En wat te zeggen bij de entree of toonbank van een vis- of hengelsportwinkel? Ook een stand op een beurs aankleden met een replica van een sportvis brengt uw stand extra onder de aandacht!
Kosten
Prijzen zijn pas aan te geven na overleg met u over individuele wensen, zoals vorm, grootte, compositie, vissoort.
Contact opnemen
Heeft u belangstelling dan kunt u mij voor meer informatie bereiken:
Bart van Lohuizen, tel: 0521 38 2271 of e-mail: b_van_lohuizen@hetnet.nl