TotalFishing

Ervaringen met grote winterbaarzen

door Han van den Eertwegh

Herfstvakantie, oktober 1986. Met de boot van mijn ouders zijn we vanuit onze jachthaven afgezakt naar Maastricht, en hier liggen we afgemeerd aan de pier tussen de twee bruggen in de Maas.

‘s Middags na de lunch gaat mijn moeder de stad in, voor ons het sein om een hengeltje uit te gooien. Pap vangt aasvisjes, mijn broer en ik proberen hiermee snoekbaars te vangen. Dit lukt aanvankelijk niet zo best, maar na een tijdje krijg ik toch een aanbeet. Na enkele spannende minuten geeft de vis, die handig gebruik maakt van de harde stroming van de Maas, het op, en een moegestreden baars van maar liefst 41 cm glijdt in het net: mijn eerste 40+ baars. De erkenning van deze vis als maandrecord bij NOS Langs de Lijn geeft de vangst extra glans.

Beauty van een baars…

Ofschoon ik tot nu toe in mijn sportvissersbestaan op vrijwel alle vissoorten heb gevist, die er in ons zoete water rondzwemmen, zijn er de laatste jaren enkele “takken van sport” waar ik me vooral op heb toegelegd: het vissen op barbeel, kopvoorn en sneep in de Grensmaas , het slepen met pluggen op snoek en snoekbaars, en ……. het vangen van grote baarzen!

Na enkele woelige jaren, waarin uitgaan tot in de kleine uurtjes moeilijk te combineren was met vroeg opstaan om te vissen, pak ik in 1992 de draad weer op. Ik zal de vangsten van jaar tot jaar met jullie doornemen. Tevens zal ik mijn bevindingen m.b.t. het vissen op grote baarzen toetsen aan de stellingen van Willem Stolk in zijn artikel “Een aantal stellingen over grote winterbaarzen” op Totalfishing van 24 januari.

1992 - Op 18 december 1992, 6 jaar na mijn eerste en enige 40+ baars, vang ik in de jachthaven waar mijn visboot ligt, een tiental flink uit de kluiten gewassen baarzen, waarvan de 2 grootste 40 en 42 cm blijken te zijn. Het perca-virus heeft mij flink te pakken, en een periode van overvloed breekt aan. Mijn nieuwe stek levert elke keer zo’n 20 tot 30 vissen op, met als uitschieter een zonnige morgen met 43 baarzen, waarvan 5 stuks de 40 cm overschrijden! De twee grootste vissen in deze kerstvakantie waren 44,5 en 45 cm (nog steeds mijn grootste tot nu toe). Mooie, donkergroen gekleurde vissen met prachtige, dieprode vinnen in een superconditie. Op oudejaarsavond staat de 40+ teller in middels op 9.

1993 - Na een mat begin is het najaar van 1993 mij goed gezind. De eerste poging, eind september, begint direct goed met vissen van 40 en 41 cm. Oktober en november doen mijn lijstje nog meer groeien, maar ik moet meer mijn best doen om vissen te vangen; ook reageren ze veel minder op kunstaas en moeten er aasvisjes aan te pas komen. De dagen van meer dan 20 vissen behoren echter tot het verleden. Ik ben er ondertussen achter dat “het seizoen” eind september begint, en doorgaat tot ergens in februari/maart. De beste tijden liggen tussen 10.00 uur en 14.00 uur; de stelling van Willem “Voor 10.00 uur vang je nagenoeg geen baars” kan ik voor 100 % onderschrijven.

1994/1995 - Na vette jaren komen er magere jaren, en 1994 en 1995 zijn goed voor slechts 1 grote baars van 41 cm. I.v.m. examens en afstudeerperikelen voor mijn HTS-studie, is er echter weinig tijd om de mega-perca’s serieus te belagen. De weinige keren dat er gevist wordt, zijn meestal dagen met 5-10 vissen van 25-35 cm.

1996 - November 1996 is weer een positieve uitschieter met meer dan vijf 40+-vissen, waaronder zware wijfjes van 43 en 44 cm. De rest van deze winter stelt echter teleur.

1997 - 1 baars van 40 cm eind maart met kunstaas, vlak voor de gesloten tijd. Dit kuitrijpe wijfje stond werkelijk op springen, net een ballon-vis! Het najaar en de winter leveren weer enkele vissen op van 40-42 cm, en veel vissen van 37-39 cm.

1998 - Februari is goed voor 2 vissen van 40 en 41 cm, maart voor 2 stuks van 40 cm. De laatste jaren nemen de snoekbaarzen het meer en meer over, vissen van 50-
65 cm (met een enkele uitschieter tot 77 cm) die het uiterste vergen van ons lichte materiaal. In november en december is het erg koud, en we merken dat de baarzen hun jachtgebied hebben verplaatst naar de diepere, aangrenzende industriehaven; het bootje moet er aan te pas komen! Weer een stelling waar ik het roerend mee eens ben: “Grote baars vang je het best op diepe stekken”. Ook in de jachthaven zijn het de diepste plekken (30 cm maakt hier al verschil, daar de bodem vrij vlak is) die de meeste vis opleveren. In deze koude tijd vangen we zelfs bij temperaturen tot -5oC onze visjes, echter geen 40-plussers. Bij lagere temperaturen dan -5oC heb ik niet gevist op grote winterbaars, dus de stelling dat dagen met meer dan 5 graden vorst slechte vangsten opleveren kan ik niet onderstrepen. Nu we het toch over weersomstandigheden hebben: evenals Willem kan ik in mijn memoires geen invloed van wind in enigerlei vorm ontdekken.

In de jachthavens is het vaak raak in de winter…

1999 - Op 10 januari beleven we weer een echt goede dag in de industriehaven met voor elk ongeveer 25 vissen. Ik mag weer een stekelridder van 42,5 cm aan mijn lijstje toevoegen. Najaar en winter brengen voldoende vissen; echter maar eentje die de 40 cm overschrijdt.

2000 - Het nieuwe millennium begint niet zo best wat baarzen betreft: geen 40-plussers in de eerste 3 maanden. November en december leveren enkele 39-ers op en een gigant van 44 cm voor vismaat Herm. Dit jaar jammer genoeg helemaal geen vissen boven de 40 cm voor mijzelf.

2001 - Het voorjaar is slecht. Eind september vang ik echter direct een paar mooie vissen: 40 en 43,5. Een mooie zondagmorgen in oktober brengt baarzen van 39, 40 en 42 voor mij en ook vismaat Herman heeft niks te klagen: 39, 42 en 42 cm. Deze goede vangsten zetten door, zodat ik 2001 met in totaal elf 40-plussers kan afsluiten.

2002 - Helaas hebben zich in de eerste maand van het nieuwe jaar nog geen grote baarzen
gemeld.

In de afgelopen jaren heb ik zo al meer dan 30 baarzen van 40 cm en meer bij elkaar gesprokkeld. Waarom heeft het vangen van grote baarzen mij zo in zijn greep? Wat is er nu zo mooi aan het vangen van een vis van nog geen halve meter, terwijl er in hetzelfde water biggen van karpers en metersnoeken te vangen zijn?

Vissen op grote baarzen doe ik op twee manieren: het vissen met kunstaas en het vissen met dode aasvisjes. Elk van beide methodes heeft zo zijn charmes, en ik pas ze door elkaar (of zelfs tegelijkertijd) toe. Bij een gebrek aan aasvisjes ben ik echter overgeleverd aan kunstaas. Niks is spannender dan je shadje langs de betonnen palen die tussen de steigers staan, over de bodem te laten huppelen, wachtend op die knal … en dan dat lome gewicht dat stompend in beweging komt. Vaak gebeurt het dat er ten gevolge van voedselnijd, een of meerdere baarzen mee naar boven komen, als de gehaakte vis kopschuddend het wateroppervlak doorbreekt. Een shad of aasvisje dat mijn vismaat dan snel aanbiedt aan de hongerige jagers, levert dan vaak een “dubbel” op…..

Minstens zo enerverend is het moment, als bij het vissen met een (in de beginjaren levend, tegenwoordig dood) aasvisje de stilstaande dobber met een ruk onder water schiet, dan even blijft staan, en daarna langzaam verdwijnt in de diepte. Stel je eens voor wat voor een kick het geeft als een grote baars, die zich aan ons aas heeft vergrepen, “ontploft” als je aanslaat en direct met een noodgang onder de steiger duikt, hierbij de hengeltop in het water trekkend……kippevel! Dáárom vissen op grote baarzen!

Grote baarzen….kippevel!…

Laten we het materiaal eens onder de loep nemen. Als er vanaf de steiger tussen de boten gevist wordt, is een korte hengel ideaal. Van de ene kant is het geweldig om met licht materiaal grote baarzen te vangen; van de andere kant is het jammer om aan dit lichte materiaal vissen te verspelen tussen steigers, palen en boten. Hier dient een compromis gezocht te worden. In 1992 ben ik begonnen met een oude Silstar spinhengel van 1.95 m met een nylon lijn van 22/00. In de loop der jaren is dit vervangen door 3 combinaties; twee voor het vissen met kunstaas, een voor het vissen met aasvisjes.

Voor het vissen met kunstaas:

Hengel : Shimano Perfection Spinning 2.13 Molen : Shimano Symetre Aero 1000 Lijn
: Fireline 6 Lb of Hengel : Rozemeijer Vertical Jigging 14-17 gr. 1.80 m Molen : Shimano Symetre Aero 1000 Lijn : Fireline 8 Lb Aas : Allerlei kleine shads tot zo’n 8 cm, voorzien van een staartdregje. In de beginjaren scoorden de Killer Shads goed, vooral in de kleuren zwart/wit en oranje. De laatste jaren vis ik vooral met Assassin Shads waarbij de uitvoeringen groen/oranje staart, wit en salt & pepper de beste resultaten opleveren. In tegenstelling tot de ervaringen van Willem Stolk, staat de kleur
geel niet bovenaan mijn lijstje van goed vangende kleuren, maar ik zal de proef op de som nemen en eens wat vaker een gele shad aan de lijn knopen.

Voor het vissen met aasvisjes (eerder levend, tegenwoordig dood):

Hengel : Shakespeare Sigma Graphite Specialist 1815-2.25 m (zeer parabolisch) Molen : Shimano Symetre Aero 1000 Lijn
: 18/00 nylon in de jachthaven, 16/00 in het open water van de industriehaven Systeem : Slanke schuifdobber 5 gr met stuitje, lood en haak rechtstreeks op hoofdlijn Aas : Kleine, dode blankvoorntjes/grondels tot 8 cm

Resten mij nog 2 stellingen van Willem:

1) “Bodemstructuur gaat voor waterstand”. Daar mijn jachtgebied een vrij egaal bodemverloop kent, kan ik hier geen uitspraken over doen. Wel merk ik, dat bij hogere waterstanden de vangsten beter zijn. De vissen verzamelen zich bij hoog water in de havens, en zwermen bij lagere waterstanden weer uit en trekken de rivier op.

2) “Werpend vissen levert meer vis op dan verticalen”. Geheel mee eens. Niet dat ik verticaal niks vang, maar een stukje inwerpen en dan de shad met sprongetjes over de bodem terugvissen levert de beste resultaten op.

Ik wil er vanuit mijn ervaringen nog enkele stellingen aan toevoegen:

Waar je (in de winter) een grote baars vangt, vang je er meestal meer Vang je op je stek als eerste vissen een of meer snoekbaarzen, dan blijven op die stek de baarzen meestal weg Hoog water is goed, behalve hoog water door smeltwater.

Als afsluiting van dit pleidooi kan ik iedereen aanraden om eens met licht materiaal achter grote baarzen aan te gaan……als je er eenmaal aan geproefd hebt, maken deze koude rovers je elke keer weer warm van binnen!