Kleurstoffen in voer en aas / verbod gebruik gekleurde maden
Mijne heren,
Bij de productie van aas en lokvoer kunnen kleur-, geur- en smaakstoffen worden toegevoegd. Vanuit het streven naar een verantwoord gebruik van aas en lokaas in de sportvisserij heeft de NVVS recent laten onderzoeken welke stoffen worden gebruikt en of deze stoffen schadelijke effecten hebben op het milieu. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat wat betreft de toevoegingen in aas en lokaas, gebruik wordt gemaakt van zogenoemde E-nummers, stoffen die geen gevaar vormen het milieu, mens en dier. Op grond hiervan is het vooralsnog niet nodig om op korte termijn nader beleid te ontwikkelen. Een uitzondering wordt gevormd door de roodgekleurde maden. Uit door TNO in december 2004 uitgevoerde analyses blijkt dat de in ons land verkochte rode maden -zonder uitzondering- zijn gekleurd met Soedanrood. Dit is een giftige stof die nauwelijks afbreekt, het spierweefsel van vissen blijvend rood kleurt en o.a. bekend staat als kankerverwekkend. Gezien het risico voor mens, dier en milieu, dient het gebruik van gekleurde maden direct te worden verboden. Hoewel het voor de hand ligt om slechts het gebruik van met schadelijke stoffen roodgekleurde maden te verbieden, acht de NVVS een totaal verbod op het gebruik van alle gekleurde maden noodzakelijk. Dit vanwege het aan de waterkant niet te controleren verschil tussen onschadelijke en schadelijke kleurstoffen en gezien de aanwijzingen dat ook andere gebruikte kleurstoffen in maden zeer verdacht zijn. De NVVS verzoekt de hengelsportverenigingen en federaties met klem via een aanvulling op de vergunningvoorwaarden, in wedstrijdreglementen e.d. dit verbod zo spoedig mogelijk te effectueren. Ook in de landelijke hengelsportmedia zal uiteraard de nodige aandacht worden besteed aan dit onderwerp.
Wij zullen daarnaast de groothandel en de hengelsportwinkeliers zeer dringend verzoeken de import en verkoop van gekleurde maden uiterlijk op 31 maart 2005 te beëindigen. Bijgaand treft u een artikel aan zoals dit in Hét Visblad van april as. zal verschijnen.
Met vriendelijke groet ,
Franklin Moquette
Beleidsmedewerker Voorlichting NVVS Gekleurde maden zeer gevaarlijk ! De jarenlange discussie over het gebruik van gekleurde maden bij het witvissen, was voor de NVVS aanleiding om een breed onderzoek te laten instellen naar het gebruik van toevoegingen aan aas en lokvoer in de sportvisserij. Bij het onderzoek van rode maden die bij hengelsportzaken waren gekocht, werden vervolgens hoge doseringen van de schadelijke kleurstof soedanrood IV geconstateerd. Maden – larven van diverse vliegensoorten – zijn normaal crèmewit van kleur. Om ze voor de vis aantrekkelijker te maken, worden veel maden kunstmatig gekleurd en als aas voor de hengelsport in de handel gebracht. In het verleden was echter al aangetoond dat deze kleurstoffen schadelijk kunnen zijn voor mens en dier. In de tachtiger jaren bleek het vlees van palingen, baarzen en brasems in enkele wateren rood of blauw gekleurd te zijn. Uit onderzoek kwam naar voren dat deze verkleuring werd veroorzaakt doordat deze vissen gekleurde maden hadden gegeten. De gebruikte kleurstoffen waren kankerverwekkend en bovendien niet afbreekbaar. Verbod
Op grond van de toenmalige onderzoeksresultaten van het Rijksinstituut voor Visserijonderzoek (RIVO) heeft de NVVS al in 1986 het gebruik van kunstmatig gekleurde maden tijdens alle activiteiten in NVVS-verband verboden. De aangesloten hengelsportfederaties en verenigingen werden verzocht om dezelfde maatregel te treffen en het gebruik van deze aassoorten ook in de vergunningen te verbieden. Dit advies vond brede navolging, maar het werd helaas niet door alle aangesloten organisaties overgenomen.
De schrik zat er echter goed in en de verkoop van rode maden stortte na 1986 vrijwel volledig ineen.
Toch weer rode maden
Na enkele jaren verschenen er echter weer rode en anders gekleurde maden op de markt die met ‘milieuvriendelijke’ of ‘afbreekbare’ stoffen (de zogenaamde E-nummers) gekleurd zouden zijn. Veel sportvissers gingen de laatste jaren er daarom weer toe over om roodgekleurde maden te gebruiken. Bij NVVS-wedstrijden en ook in veel viswateren bleef het gebruik van alle gekleurde maden echter verboden. De NVVS stelde zich op het standpunt dat de onschadelijkheid van de nieuwe kleurstoffen niet was aangetoond en dat bovendien aan de waterkant niet kon worden onderzocht met welke stoffen de maden waren gekleurd. Zowel het gebruik van rode maden als de handhaving van het verbod werden de laatste jaren echter een bron van discussies en ergernis. Breed onderzoek
De NVVS heeft daarom in 2004 een breed onderzoek laten verrichten naar het gebruik van additieven aan aas en lokvoer die bij de hengelsport worden gebruikt. Er werd daarbij gekeken naar stoffen als weekmakers, conserveermiddelen en kleurstoffen in lokvoer en (kunst)aas.
Bij dit onderzoek bleek dat alle door TNO in opdracht van de NVVS onderzochte monsters van rode maden van verschillende leveranciers hoge doseringen van de kankerverwekkende en niet-afbreekbare kleurstof soedanrood IV bevatten.
De uitkomsten van het onderzoek van de rode maden zijn zeer schokkend en bevestigen de vermoedens van de NVVS dat er geen voedingskleurstoffen voor de rode maden worden gebruikt.
Het blijkt niet mogelijk om levende wezens als maden ‘blijvend’ met afbreekbare kleurstoffen zoals E-nummers te kleuren. Dat geldt overigens ook voor de andere kleurstoffen die maden blauw, geel, groen of ‘brons’ kleuren. Soedanrood is uitsluitend toegestaan als kleurstof voor de zogenaamde ‘rode diesel’, een brandstof die alleen in de agrarische sector mag worden gebruikt. De kleurstof is daar niet schadelijk omdat hij in de motoren verbrandt.
In de andere aassoorten en lokvoeders werden bij het onderzoek geen verdachte stoffen aangetroffen. Voor lokvoeders en boilies worden over het algemeen wel E-nummers gebruikt, aangezien die in voedingsmiddelen stabiel blijven. Stop gebruik gekleurde maden
Het feit dat het gebruik van rode maden inmiddels weer wijdverbreid is en deze maden allemaal met de zeer schadelijke stof soedanrood IV blijken te zijn gekleurd, heeft de NVVS met spoed doen besluiten de volgende maatregelen te nemen: * overleg met de leveranciers en importeurs van gekleurde maden om de handel hierin met onmiddellijke ingang te stoppen;
* brief aan de winkeliers om met de verkoop van alle gekleurde maden te stoppen;
* brief aan de hengelsportfederaties en de aangesloten hengelsportverenigingen om het gebruik van gekleurde maden met onmiddellijke ingang totaal te verbieden bij hun evenementen en in hun vergunningen; via de hengelsportpers en op andere wijzen de sportvissers op de gevaren van het gebruik van gekleurde maden te wijzen. Gevaren voor hun eigen gezondheid, die van de vissen en het milieu.
Inmiddels heeft een gesprek met de belangrijke handelaars en importeurs van gekleurde maden plaatsgevonden. Daar stond men in principe niet afwijzend tegenover een stop op de handel in rode maden. De NVVS is er van overtuigd dat iedereen de ernst van de situatie inziet en dat daardoor het gebruik van alle gekleurde maden zeer snel en definitief tot het verleden behoort. Voor de hengelaar moet duidelijk zijn dat de geringe vangstverbetering totaal niet opweegt tegen de risico’s die aan het gebruik van gekleurde maden zijn verbonden. En als iedereen met gewone – ongekleurde – maden vist, zijn de vangkansen voor iedereen weer even goed!