Geen wrak te ver!
door Maarten Ekkels
De laatste zondag in september. Met nauwelijks wind en een uiterst kalm zeetje belooft het eindelijk weer eens een geschikte zeevisdag te worden! Voor de sluizen in Stellendam is het dan ook een drukte van jewelste en de charterboot ms. De Joke sluit aan in de rij. Aan boord van deze Offshore 808 zijn zes sportvissers die de boot gezamenlijk hebben afgehuurd en Maarten Ekkels vaart vandaag met hen mee als deckhand.
Een impressie van een geslaagd dagje wrakvissen op de Noordzee.
Ooit was het gulseizoen volledig geconcentreerd in de wintermaanden. Dan werden de meeste gullen gevangen en ook de grootste exemplaren. Met de verdere ontwikkeling van de wrakvisserij en het bereikbaar worden van steeds verder uit de kust liggende wrakken, is het gulseizoen aanmerkelijk uitgebreid. Ook gedurende de zomermaanden worden er met regelmaat flinke gullen op de wrakken gevangen. Soms lijkt het zelfs zo dat de grotere exemplaren juist ‘s zomers worden gevonden.
Nu is het weer in de zomermaanden vaak ook wat aangenamer en staat er in de regel wat minder wind, waardoor er ook meer visbare dagen zijn. Daarbij hebben de zomermaanden en de nazomer het voordeel dat er een grotere verscheidenheid aan vissoorten aanwezig is. Je vindt dan niet alleen die uiterst populaire zeebaars op de wrakken, maar ook bijvoorbeeld pollak en zeekarper. Wat dat betreft is september vaak een ideale vismaand. Het zeewater heeft dan nog een aangename temperatuur en dat houdt de vissen lekker actief.
Stekken
Vanuit Stellendam is er een grote verscheidenheid aan wrakken die bevist kunnen worden. Logischerwijs worden de wrakken die het dichts onder de kant liggen ook het meest bevist en worden hier meestal niet de beste vangsten geboekt. Je kunt een wrak nu eenmaal (tijdelijk) leeg vissen. De ver gelegen wrakken zullen in de regel dus de meeste vis opleveren, maar vanwege de hoge brandstofprijzen (die inmiddels overigens weer flink gezakt zijn), is het lang niet meer voor iedere bootbezitter haalbaar om nog ver te varen.
Steeds vaker zie je bootjes ook ankeren op de wrakken om zo brandstof uit te sparen. De meeste wrakken onder de kant zijn dan ook binnen de kortste keren bezet. Tijdens windstille dagen is het helemaal een komen en gaan van wrakvisbootjes en is het soms behoorlijk dringen geblazen!
Gelukkig weet kapitein Ron van ms. “De Joke” meestal wel een klein wrakje te vinden dat bij het overgrote deel van de andere sportvissers nog weinig bekend is. Er zijn gelukkig nog genoeg wrakken of wrakdelen ‘onbekend’, toch is dat niet altijd een garantie voor succes. Iedereen weet dat een topstek van gisteren de dag erna amper vis kan opleveren. Des te mooier is het dan ook als de vis goed los blijkt te zijn en aan boord de ene na de andere hengeltop krom wordt getrokken.En vandaag beleven we dat ‘grote geluk’, want Ron heeft ons trefzeker boven een absoluut topwrakje gemanoeuvreerd.
Gevlochten lijn
Vandaag de dag vist het overgrote deel van de wrakvissers met gevlochten lijnen. Behalve het grote voordeel dat je direct contact hebt met je onderlijn en de vissen direct voelt bijten, verspeel je zo ook veel minder materiaal dan in het verleden. Dat was vroeger wel eens anders.
Door de grote rek in het nylon had je niet snel genoeg in de gaten dat je pilker of haak met natuurlijk aas een obstakel raakte en dus kreeg de haak of dreg de kans zich vast te zetten in het wrak. Dan zat je muurvast en was het op de wegdriftende boot buigen of barsten. Soms brak de nylonlijn vervolgens ergens halverwege af en verspeelde je in korte tijd een behoorlijke hoeveelheid nylon.
Binnen de kortste keren was de spoel van de molen dan nog maar voor de helft gevuld en was er van ideaal wrakvissen nauwelijks sprake meer. De Dyneema lijnen hebben bovendien bij een mindere diameter een hogere trekkracht. Dat betekent dus dat je een onderlijn en/of haaklijntjes uit nylon met een mindere trekkracht kunt monteren. En mocht je dan alsnog vast komen te zitten -en dat valt helaas nooit volledig uit te sluiten!- dan verspeel je hoogstens je voorslag en (kunst)aas, maar slechts zelden je hoofdlijn.
Een ander voordeel is dat je bij het vissen met natuurlijk aas de vaak talrijk aanwezige steenbolken de haken werkelijk voelt leeg knabbelen. Heb je na enkele minuten nog geen gul gehaakt, maar voel je wel volop activiteit, dan is de kans dus groot dat die kleine steenbolken de haken hebben kaalgevreten. Snel ophalen en de haken opnieuw beazen is dan de beste remedie.
Zeepieren zijn nog steeds het meest geliefde natuurlijke aas onder de Nederlandse en Vlaamse wrakvissers. Hoewel ook mesheften steeds meer aan populariteit winnen en vaak blijkt ook een cocktail van beide aassoorten bijzonder succesvol! Het grote voordeel van mestheften is dat ze zowel levend als ingevroren goed te gebruiken zijn. Hoewel ikzelf de voorkeur geef aan levende mesheften.
Deze zijn namelijk ook wat taaier en blijven daardoor beter op de haak zitten. Bij ingevroren mesheften is het gebruik van aaselastiek aan te bevelen. Als je de mesheften eenmaal als stevig pakketje op de haak hebt gebonden, kun je vaak meerdere gullen op hetzelfde aas vangen. Je kunt de vis onthaken, het aas weer wat terug op de haak duwen en de onderlijn direct weer laten zakken. Zo verlies je weinig tijd na een mooie vangst en maak je optimaal gebruik van de driften!
Let op de slipafstelling
Veelal worden op een wrak eerst de kleinere vissen gevangen. Daarvan zijn er domweg meer en door de onderlinge voedseldrift storten die kleine gullen zich als kamikazepiloten op het aas. Maar op een ‘goed’ wrak huizen ook grotere vissen en die beginnen na enige driften ook los te komen. Met een enorme dreun klappen ze op het aas. Hier gaat het nog wel eens fout, want als de slip te strak staat afgesteld, verspeel je vaak de mooiste kabeljauwen!
Zelf vind ik het dan ook altijd prettig om de slip niet te strak af te stellen. Hoewel de meeste zeevissers bang zijn dat de vis meteen het wrak weer zal inschieten en dit risico altijd aanwezig is, verspeel je de mooiste kabeljauwen naar mijn idee juist wanneer de slip te strak staat afgesteld. De grotere exemplaren klappen namelijk vaak met een forse tik op het aas en bij gebruik van zo’n rekloze gevlochten lijnen scheurt de haak dan gemakkelijk uit of breekt zelfs.
Daarom stel ik de slip in het begin iets lichter af, waarna ik na de eerste klap de slip weer iets dichter zal draaien om vluchtpogingen tot in het wrak te belemmeren. De eerste forse dreun hebben we dan immers goed doorstaan en dan kan het echte werk pas goed beginnen! Met pompende bewegingen dirigeer je de joekels naar boven. Vooral de eerste paar meters zijn cruciaal; als je de gul kunt verhinderen terug te schieten in het veilige wrak, ben je al een behoorlijk eind op de goede weg.
Vervolgens is het nog goed oppassen geblazen als de vis eenmaal goed het daglicht ziet. Vooral de grote jongens sparen gedurende de weg omhoog vaak nog enigszins hun krachten, om nog een laatste keer met al hun kracht naar beneden te schieten! Wanneer je hierop niet bent voorbereid en de slip te sterk hebt afgesteld, is dit voor de flinke kabeljauw vaak een mogelijkheid om alsnog te ontkomen! De slip aan het einde van de dril weer iets losser draaien, maakt het mogelijk zo’n laatste krachtuitbarstingen en ontsnappingspoging alsnog goed op te vangen.
Zeebaars
Hoewel de wrakken voor de Nederlandse kust tijdens de zomermaanden tot soms ver in het najaar aangename standplaatsen voor de zeebaars vormen, worden ze tijdens het wrakvissen lang niet altijd zo gemakkelijk gevangen. De voornaamste reden hiervoor is dat de zeebaars een behoorlijk schuwe vis is, die er bij het minste geringste lawaai vandoor gaat. Ervaren zeebaarsvissers weten dit als geen ander en gaan bijzonder voorzichtig te werk.
Dat is overigens de reden dat er vanaf de grote charterboten zelden of nooit zeebaars wordt gevangen. Die zware, stalen boten maken bij het aanvaren van een wrak zoveel herrie dat de zeebaarzen al lang zijn verdwenen als er een groot schip boven het wrak wordt gemanoeuvreerd. Maar goed, Ron weet dat als geen ander en gaat dus uiterst omzichtig te werk bij het aanvaren van en het driften over een wrak, waardoor er naast kans op gul ook een kans is zeebaars te vangen.
Op sommige dagen zit alles mee en daar was deze mooie septemberdag er één van! Bij het naderen van het wrak had Bennie (een ervaren zeevisser) zich er al helemaal op voorbereid om de nog niet verstoorde zeebaars te belagen. Gewapend met een mooie spinhengel en robuuste zeemolen voor het spinvissen begon hij te werpen. Na het laten afzinken van een shad werd deze telkens met snelle halen naar boven gevist. Binnen enkele worpen was het al raak! Ben draaide de shad met een forse snelheid omhoog en uit het niets klapte er een flinke zeebaars op! Na een spannende dril kon een prachtige zeebaars van maar liefst 76 cm worden geland. Zulke momenten zijn altijd mooi om mee te maken.
Vooral als er al vroeg op de visdag meteen succes wordt geboekt, belooft dat vaak nog veel goeds! En inderdaad: dit wrak bleek een prima keuze te zijn. Achter elkaar was het raak! De ene na de ander gul kwam aan boord en het was een drukte van jewelste. Het duurde niet lang of ook de flinke kabeljauwen begonnen te azen. Echt van die dikke vechtjassen, wat dat betreft was het echt een prima visdag!
Ook werd er nog een hele mooie zeekarper gevangen! Met een geschat gewicht van ruim twee kilo was dit toch een zeer bijzondere bijvangst! En alsof dat nog niet genoeg was, werd er ook met enige regelmaat een mooie schol gevangen. Hoewel niet iedere gulvisser hiervoor naar de wrakken zal afreizen, is het toch maar weer eens een bewijs dat de wrakken vaak een mooie verscheidenheid aan diverse vissoorten huisvesten!
Houd maat
Hoewel ieder van ons natuurlijk een mooi maaltje vis mee naar huis nam, werden er ook behoorlijk veel gullen weer netjes teruggezet. Wat dat betreft hadden we deze dag een uiterst sportieve groep vissers aan boord. Want waarom overdrijven en méér vis meenemen dan je voor jezelf en wellicht enige familie en vrienden nodig hebt?
Als er dan zo’n springlevend gulletje boven komt met de haak netjes in de lip, geeft het een bepaalde voldoening om die vis even later weer even zo levenslustig in de diepte te zien verdwijnen. En op die manier dragen we er ook als sportvisser een steentje aan bij om de visstand te behouden. Wat dat betreft zakt de moed je als zeevisser soms aardig in de schoenen, als je dan hoort dat de vangstquota voor de beroepsvisserij op kabeljauw spoedig weer omhoog zal gaan!
Hoewel iedereen natuurlijk zijn of haar brood dient te verdienen, vragen velen zich terecht af of dit nu wel zo verstandig is. Het lijkt vrijwel iedereen immers beter om de visstand eerst wat verder te laten aansterken. De dagen waarop we met ongekende inspanning slechts een paar magere gulletjes van de wrakken konden slepen, liggen immers nog niet zo ver achter ons…
Natuurlijk verloopt niet iedere visdag zo succesvol als deze. Soms zit het dan ook mee en soms zit het tegen. Er zijn van die dagen dat alles van tevoren perfect lijkt, maar als een wak dan ‘leeg’ blijkt of de gul domweg niet wil bijten, kan dat alsnog voor teleurstellingen zorgen. Hoewel een visdag met je makkers op de Noordzee natuurlijk altijd een mooi avontuur is! Ook zonder topvangsten kan zo’n heerlijke dag uitwaaien op zee erg gezellig zijn. Al hopen we diep in ons hart natuurlijk op nét dat beetje geluk en dus ook een mooie vangst!
Voor boekingen: Ron Matthews
tel. (vanuit België: 00-31) (0) 30. 2287276 of 06 - 51348170.
e-mail: ronmatthews@planet.nl www.aquamotion.nl
Dit verslag van een geslaagde bootvisdag verschijnt in de komende uitgave van het zoute magazine Zeehengelsport, die de lezers zo rond de tweede week van maart 2009 mogen verwachten. In Zeehengelsport wordt aandacht besteed aan de strand- en bootvisserij in binnen- en buitenland en de zeevisser vindt in dit ‘vakblad’ alle nieuws en achtergronden. Interesse?
Deze reportage en diverse andere
opnieuw weer zeer lezenswaardige
artikelen over o.a. Specimenhunting
met Hamish en “Op gul in troebel
water” kunt u terug vinden in de
uitgave nr 2 van Zeehengelsport,
dat verschijnt rond 5 Maart 2009.
Meer info: www.hengelsporthuis.com