Voor het eerst in de geschiedenis worden vanaf komend voorjaar intrekkende glasalen (jonge palingen) langs de volledige Nederlandse kustlijn geteld. Een unicum, mede tot stand gekomen dankzij een bijdrage van de Postcode Loterij. Komend voorjaar gaat ook de Waddenzeekust meedoen in de kruisnetmonitoring; een project dat grotendeels op de inzet van toegewijde vrijwilligers draait.
Ernstig bedreigd
De Europese aal is internationaal een ernstig bedreigde diersoort. Ieder voorjaar trekken jonge, doorzichtige glasalen vanaf zee onze binnenwateren in, meestal met een piek in april. Sinds 2000 schommelt de intrek (pdf; 6,8 MB) in de Noordzeeregio rond de 1,5 procent ten opzichte van de jaren ’60 en ‘70. Na 2011 is internationaal een lichte stijging gemeten.
Monitoring met vrijwilligers essentieel
Op tientallen locaties langs de Nederlandse kust worden, in verschillende samenwerkingsverbanden, glasalen geteld met behulp van kruisnetten. De monitoring wordt voor een groot deel uitgevoerd door vrijwilligers. Dit gebeurt bij obstakels op de migratieroute, zoals gemalen en sluizen. Hiermee worden de migratieknelpunten voor glasaal en andere soorten, zoals de driedoornige stekelbaars, in beeld gebracht zodat waterbeheerders maatregelen kunnen nemen om de intrekmogelijkheden te verbeteren. Daarnaast laten de gegevens zien hoe de intrek er voor staat aan de hand van langjarige indexen. Zo bleek uit de metingen dat 2018 de hoogste intrek van glasaal kende sinds het jaar 2000. De verwachtingen voor 2019 waren hooggespannen. De glasaalintrek bleek in 2019 helaas een stuk lager uit te vallen dan in het jaar daarvoor. De inspanningen van de vrijwilligers hebben ook geleid tot concrete maatregelen. Zo werd eerder dit jaar door Waterschap Scheldestromen een nieuwe vispassage aangelegd bij Gemaal de Noord. Daarnaast werd een aantal reeds aangelegde vispassages onderzocht op efficiëntie. De grote bijdrage die de vrijwilligers leveren blijft niet onopgemerkt. Zo ontvingen de vrijwilligers in juni 2019 een internationale onderscheiding.
Glasaal beter in beeld door uitbreiding monitoring langs gehele kust
Kustlijn in 2020 compleet!
Vanaf 2001 wordt er in verschillende samenwerkingsverbanden met vrijwilligers kruisnetmonitoring uitgevoerd langs de Nederlandse kust. In eerste instantie was dat langs de Waddenzeekust van 2001-2003 en 2012-2015 in het kader van ‘Ruim Baan voor Vissen 1’. Vanaf 2014 wordt ook gemeten in Noord-Holland in het kader van de ‘Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en Ommelanden’. Daarna volgden Zuid-Holland vanaf 2015 en Zeeland vanaf 2017 met het project ‘Samen voor de Aal’. Komend voorjaar is de cirkel rond en wordt weer langs de Waddenzeekust gemeten in het kader van ‘Ruim Baan voor Vissen 2’. Bij elkaar worden in 2020 ongeveer 45 locaties meegenomen, van Cadzand tot Delfzijl. Nog nooit is op zoveel plaatsen langs de Nederlandse kustlijn gemeten. De verwachtingen zijn in ieder geval hoog gespannen; we zijn heel benieuwd hoe de aantallen er in 2020 uit zullen gaan zien en waar de metingen aanleiding gaan geven tot aanpassingen ten behoeve van vismigratie.
Steun van de Postcode Loterij
De uitbreiding van de glasaalmonitoring richting de Waddenzeekust in 2020 is alleen maar mogelijk dankzij een gulle bijdrage van de Nationale Postcode Loterij. Hierdoor kon RAVON samen met de Good Fish Foundation starten met het project ‘Red Onze Paling’. Het doel is om door betere kennis en met passende maatregelen de aalpopulatie er bovenop te helpen. Naast het opschalen van de monitoring gaat RAVON de komende jaren vanuit dit project fors inzetten op de verdere analyse van de data uit de kruisnetmonitoring om nog meer meerwaarde te genereren.
Meedoen als vrijwilliger?
Je kunt je voorstellen dat we voldoende vrijwilligers nodig hebben. We doen daarom een oproep aan alle geïnteresseerden om zich samen met ons in te zetten voor het herstel van de aal. Aanmelden: www.ravon.nl/glasaal.
Projectpartners
Hoogheemraadschap van Rijnland, Sportvisserij MidWest Nederland, Sportvisserij Zuidwest Nederland, Rijkswaterstaat West-Nederland Noord, Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Waternet/Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Gemeente Amsterdam, Port of Amsterdam, Hoogheemraadschap van Delfland, Waterschap Hollandse Delta, Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid, Provincie Zuid-Holland, Waterschap Scheldestromen, Rijkswaterstaat Zee en Delta, Provincie Zeeland, World Fish Migration Foundation, Wetterskip Fryslân, Waterschap Noorderzijlvest, Sportvisserij Fryslân, Sportvisserij Groningen Drenthe, Nationale Postcode Loterij, Waddenfonds, Hogeschool Van Hall Larenstein.
Projectteam RAVON
Maurice Kooiman, Martijn Schiphouwer, Sanne Ploegaert, Fabian Smith, Mark Groen en Edo Goverse.
Contactpersoon Glasaalmonitoring RAVON
Maurice Kooiman
06 30815232
ADVERTENTIE
ANDEREN LAZEN OOK
