De haken en ogen van een vistrip: Schotland deel 5

Tekst en fotografie: Geert Luinge

Hallo vismaat. 

Op onze rondreis door Schotland zijn we toegekomen aan het gebied tussen Loch Ness en Fort William, en daar ben ik natuurlijk op zoek gegaan naar vis, maar we kwamen ook een paar geinige-, verbazendeen soms zelfs belachelijke Schotse eigenaardigheden tegen...

Onderweg kom je bijvoorbeeld langs een aantal sluizen die pal achter elkaar liggen... Bij Fort Augustus zijn er vijf sluizen achter elkaar en in het hele Caledonian Canal zitten over een afstand van 100 kilometer maar liefst 29 sluizen... en als visser vraag je je dan af... zijn er uberhaupt nog vissen die op hun trekroute langs al die sluizen kunnen komen ? Vast niet. Het lijkt me vrij onwaarschijnlijk dat vissen zich systematisch laten opsluiten tussen sluisdeuren, om naar de andere kant van de rivier te komen. Dus dit is een vreselijk obstakel voor vis. Bij de eerste sluisdeur stopt hun leefgebied.

Aan welke kant van zo'n sluizen-complex zou dan de beste visstek liggen ? Waarschijnlijk aan de kant waar het water het laagst staat, want daar vandaan stroomt het water verder en aangezien vis meestal graag tegen de stroom in zwemt... zullen ze geblokkerd worden door de laagste sluisdeur. Dat zou wel eens een topstek kunnen zijn, maar... het is weer zover... Fishing strictly prohibited.

Dus we besluiten om de tent neer te zetten op een rustieke natuurcamping (Stronaba), zodat ik de volgende dag met de spinhengel de bergen in kan trekken. Maar die camping was helaas zó rustiek, dat de schapen vlak voor de tent liepen. Dat leek op het eerste gezicht wel een gezellig idee, zo'n knusse kudde grazende schaapjes rond de tent, maar... weet jij hoe vroeg die krengen 's morgens opstaan ?! Man, ik schrok elke ochtend om 05 uur wakker door een keihard blèrend Bèèèhhèèè (daar kan geen wekker tegenop) en daarna deed je geen oog meer dicht. Twintig wakkere schapen kunnen dan een heleboel herrie maken en ze wandelen vlak langs je bed, dus van slapen komt niks meer. Zucht. Nou ja, dan pakken we nu maar meteen de rugzak en de spinhengel en gaan op pad.

Bij een (nogal drooggevallen) rivier keek ik vanaf de brug recht naar beneden (terwijl ik mijn polaroid zonnebril extra goed vasthield) en daar stonden zowaar een paar forellen met hun kop in de stroming. Precies recht onder mijn voeten. Vertikaal naar beneden. Ehh... als je die wilt vangen...dan heb je helemaal geen hengel nodig. Dat zou alleen maar onhandig zijn en de vis zou schrikken van dat hengelgezwaai. Nee... (ik hou wel van een experimentje)... gewoon heel sneaky een klosje nylon uit de vistas gepakt... een lus geknoopt om een loodje in te hangen en een wapperlijn met een subtiel goudkopnymfje... recht naar beneden laten zakken en 'op het handje' vissen. Waar staat dat je persee een hengel moet gebruiken om te vissen? Zo kan het ook. Ik ving inderdaad een geinig forelletje aan die handlijn en het systeem werkte wel, maar... als je dan zo'n visje wilt terugzetten... zal hij vanaf de brug naar beneden vallen en hard op het water petsen en dat is ook weer niet de bedoeling. Nee... we moeten op zoek naar een betere stek.

De volgende plek was vrij makkelijk bereikbaar en daar waren eindelijk eens geen lastige overhangende takkebossen, geen gemene brandnetels en geen glibberige stenen. Maar wel forellen ! Ik zag ze al uit het water springen toen we nog in de auto zaten... en binnen een paar minuten was ik paraat met de hengel. Het water stond vrij laag, maar er stond nèt genoeg water om een stroomspinnertje te laten zwemmen en meteen bij de eerste inworp was het raak. Na een heel kort drilletje kwam er een schattig beekforelletje boven water van een centimeter of 12 en dat was een mooi begin, dacht ik.

Ook de tweede draai leverde meteen vis op, maar... weer zo'n ukkie. Dat bleef zo doorgaan, helaas, want na een uur had ik wel een stuk of tien schattige ondermaatse forelletjes teruggezet, maar niks fatsoenlijks gevangen. Dus ... waar zouden de grótere vissen zitten ? Misschien een eindje verderop ?

Nou nee. Daar stond weer véélsteveel stroming. Het regenwater kwam vanuit de hoge bergen naar het dal gestroomd en op sommige smalle plekken kletterde het keihard naar beneden. Daar zit altijd een vertragings-faktor op, want als er eergisteren veel regen is gevallen in de bergen... zal pas vandaag de beek/rivier in het dal hard gaan stromen, en als het vandaag droog blijft in de bergen... zal het overmorgen pas zachter stromen in het dal. Het tijdsverschil hangt natuurlijk af van de afstand tot- en de grootte en het hoogteverschil van het achterliggende gebergte, maar bij dit soort stroompjes/beken is het vaak hollen of stilstaan. Of er staat vrijwel geen water óf het komt met bakken tegelijk naar beneden. Langs de oever kun je meestal duidelijk zien hoe hoog het water ooit heeft gestaan, aan het gedroogde stro dat soms een meter hoger in de struiken hangt.

Maar toen kwam ik bij een stek die veel vertrouwen gaf ! Een zuurstofrijk watervalletje waar gegarandeerd een paar forellen in de stroming hangen. Dat moet lukken. En inderdaad... deze keer waren er eens geen problemen, geen hindernissen en geen akkefietjes die roet in het eten gooiden... en eindelijk kon ik eens onbekommerd vissen en vangen. Met een piepklein koperkleurig stroomspinnertj op de ultralichte spinhengel was het achter mekaar bingo. Mooi weer, prachtige omgeving, schitterende vissen... kortom: genieten met een grote G. Dus daarna ga je voldaan terug naar de camping, je legt een paar forellen op de barbecue, je schenkt een glaasje Schotse whisky, je zit heerlijk achterover geleund na te genieten van deze topdag, je bekijkt de vanmiddag gemaakte foto's op je smartphone... en dan zie je ineens die foto van die forellen in dat schepnet ... maar... even hoor...

... dan bedenk je ineens... waar heb ik dat schepnet eigenlijk gelaten? Waar is verdorie dat schepnet gebleven? Je veert op uit je luie stoel en gaat meteen zenuwachtig op zoek in de achterbak van de auto, maar... dat schepnet heb je verdomme op die superstek laten liggen. Sukkel. Dat ligt daar nog steeds bij die waterval... en dat is te ver weg om terug te rijden, want morgen trekken we verder. Snotverdorie ! Einde schepnet. Was juist zo'n handig opvouw-ding dat makkelijk in de rugzak past(e). Damn ! ... en in plaats van te genieten van het heerlijke succes met die forellen... zit je nu te balen van dat stomme kwijte schepnet. Lekker dan. Dag alsnog bedorven.

Onderweg naar de volgende visstek rijd je door een heerlijk rustgevend landschap met koetjes en kalfjes en bomen en struiken en balen hooi en... verder eigenlijk weinig. Lekker rustig. Heerlijk kalm. Geen gecompliceerde zaken. Alles wat je tegenkomt is natuurlijk en vanzelfsprekend. Maar... wat zie ik daar nou ineens staan ? Welke idioot heeft dat gedaan ? Dat is echt weer zo'n rare-mensen dingetje.

Je mag er zelf een oplossing voor bedenken, maar ik hou het op een geintje van een Schotse boerenzoon die teveel whisky had gezopen. Wat me trouwens brengt op de prijs van een fles whisky die hier in de winkel stond, want die kostte welgeteld 456 pond voor een fles van 0,7 liter en dat is omgerekend maar liefst 650 euro voor een liter ! Kassa. Enfin... dat zal die boerenzoon toch niet gedronken hebben. Als 'ie zo rijk was had ie wel een Ferrari op die hooiberg gezet. Proost. Cheers.

Nee... die gast moet zelfs oppassen dat 'ie niet een vette bekeuring krijgt, want op de parkeerplaats staat een bord... dat je hier nog geeneens een blikje bier mag opentrekken. Dan kun je even 500 pond aftikken. Nounou. Dat is streng. Dit was toch het land van de whisky ? Die mag blijkbaar alleen 'strictly indoors' geconsumeerd worden.

In de categorie 'overig wild' zagen we een grijze-eekhoorn (die je in Holland nergens tegenkomt) die helemaal niet bang was. Hij was blijkbaar wel gewend aan mensen, want toen ik begon te ritselen met een plastic zak kwam hij aangehuppeld en daarna heeft 'ie heerlijk zitten smikkelen van een kaaskoekje. Geinig. Ja, tijdens het zoeken naar vis... kom je altijd een heleboel andere beesten tegen... en meestal zijn dat (irritante) insecten of (interressante) vogels, maar soms ook (charmante) knaagdieren.

Als vogel-liefhebber gooi ik ook altijd wat vogelvoer en (ongezouten) pinda's rondom de tent (dan strooit hij wat lekkers in de een of andere hoek) en daar komen meestal veel verschillende vogels op af. Zoals deze keer mijn favoriet, de Vlaamse gaai. Die is altijd een beetje schuchter en uit-de-boom-kijkerig, maar zodra hij eenmaal de smaak te pakken heeft klokt hij met gemak vijf hele pinda's tegelijk naar binnen en vliegt gauw weer weg. Hij houdt van fast-food. Wel fraai... zo'n gaai.

De volgende dag sta ik al vroeg met mijn vliegenhengel aan de waterkant en probeer te focussen op de beetverklikker aan het einde van de vliegenlijn, die -als het goed is- zometeen zal worden ondergetrokken door een maatse beekforel, maar... ... dan zie ik langs de oever van de rivier opeens een groene pol gras zwemmen. Watte ?! Wat zie ik daar nou ? Een zwemmende graspol ! Ik leg mijn hengel aan de kant en grijp de camera, want hier komt een bisam-rat langsvaren met een zooitje bouwmateriaal voor zijn nest. Of is het eten voor de jongen? Geen idee, maar hij zwemt vlak langs me heen, kijkt me aan, is helemaal niet bang en zwemt rustig verder met zijn oogst. Daarna verdwijnt hij ergens in een holte onder een omgevallen boom. Laat maar schuiven. Lekker bezig. Puur natuur. Hoort ook bij het vis-avontuur.

We zijn van plan om morgen te verkassen naar een stek met zouter water (camping Caolasnacon aan Loch Leven), maar vanmiddag wil ik hier in het zoete water nog een laatste poging doen om een knappe beekforel te vangen aan de vliegenhengel. Ik heb eindelijk een stek gevonden waar genoeg ruimte is om met de vliegenlat te zwaaien en na een paar droge oefenworpen op het gras om de lijn te strekken... werp ik een goudkopnymfje aan een 12 honderdste fluoro leader naar de overkant...

Alleen... door de wind van opzij komt de vliegenlijn in een S-vormige bocht op het water te liggen. Ik twijfel of ik opnieuw zal ingooien om de lijn gestrekt op het water te leggen, maar op dat moment verdwijnt de beetverklikker onder water en de vliegenlijn loopt strak... ik hef de hengel en voel meteen dat er een knappe vis aan zit, ondanks dat er een grote S-bocht in de lijn zit. Dat is zo'n wonderlijk fenomeen dat je bij de vliegvisserij steeds tegenkomt: ook een lijn die in een S-bocht ligt kan straklopen en een vis kan zichzelf haken op een gebogen lijn, doordat de zijwaartse weerstand van de lijn vele malen groter is dan de weerstand in de lengterichting. Klinkt logisch, blijft wonderlijk.

En zo nemen we afscheid van de Schotse binnenlanden, met een puntgave beekforel die ik (shit... geen schepnet) met de hand moest landen... en na een blik vol bewondering en een klik van de camera zijn vrijheid heb terug gegeven. Bedankt voor de aangename kennismaking. Het ga je goed.