De haken en ogen van een Noorse vistrip (7)

De haken en ogen van een Noorse vistrip (7)  

Tekst en fotografie:  Geert Luinge

We gaan verder waar we gebleven waren, met het doornemen van de lessen die ik samen met mijn vismaten heb geleerd tijdens onze vele vistrips naar Noorwegen.

We hebben inmiddels wel een brok aan ervaring opgedaan, maar die is niet vanzelf gekomen en het was niet allemaal rozengeur en maneschijn. Ik zal je nog wat voorbeelden geven uit de praktijk, waar jij bij een volgende vistrip misschien wat aan hebt.

Zodra we de gashendel opentrekken kan een nieuw avontuur beginnen. En nu we toch in Noorwegen zijn, gaan we proberen de állersterkste vis te vangen die hier rondzwemt. 

De heilbot is zonder twijfel de meest spannende vis om te vangen, en misschien ook wel de moeilijkste. Hij is verreweg de zwaarste platterik op de zeebodem, met een brute kracht om respekt voor te hebben. 

Hij is de beul van menig vistuig, de lijnenbreker, de hakenbuiger, de slippensloper, de onbetwiste heerser van de zee en de hoofdrolspeler in vele zenuwslopende vissersdromen. Laten we even stilstaan bij het moment waarop je daadwerkelijk een grote heilbot aan de lijn krijgt. 

Allereerst is het belangrijk dat de haak goed gezet wordt, dus wij slaan meestal meerdere keren achter elkaar aan, om er zeker van te zijn dat de haak goed penetreert in de harde bek. 

Dan heb je natuurlijk een stevige hengel en een sterke lijn nodig en je slip moet goed staan afgesteld. Om te voorkomen dat de vis door de andere lijnen heen gaat zwemmen draait iedereen aan boord accuut binnen en met z'n allen richten we ons op die ene vis. 

Typerend voor heilbot is dat ze tijdens de dril gewoon plat met hun buik op de grond gaan liggen, terwijl ze zich als het ware vastzuigen aan het zand en dan is er vaak geen beweging in te krijgen. 

Wees dan geduldig en ga niet als een gek staan sleuren. Na een tijdje gaat de platterik vanzelf wel weer zwemmen en dan kun je hem met trek- en slipkracht uitputten, maar reken erop dat je wel even bezig bent.

Hou er ook rekening mee dat een heilbot gegarandeerd explodeert zodra hij aan het oppervlak komt en dat je daarna nog een tiental keiharde runs zult moeten opvangen met een gierende slip, voordat hij na een lange vechtpartij eindelijk aan het oppervlak verschijnt.

Ik hoef je vast niet te vertellen dat je donders goed moet oppassen bij het onthaken van een heilbot. Je hebt echt een lange langbektang of lange hakensteker nodig om dat klusje te klaren en natuurlijk hebben we een geplastificeerd meetlint bij ons om de vis te meten. 

Zo'n automatisch oprollend metalen meetlint lijkt wel handig, maar zodra die dingen in aanraking komen met zeewater zijn ze meestal gauw verroest en kaduuk. 

Vriend Peter houdt ervan om met een dikke vette ratelplug op ondiep water te trollen op heilbot. Hier zie je hem met een vis die we vingen op een stek waar amper 8 meter water stond. Nou is dit een mooi gestippeld heilbotje van een centimeter of 90 ... en ik wil je niet bang maken, maar een paar dagen later werden we geconfronteerd met een heilbot van aanzienlijk grotere proporties. 

Kijk even naar de foto en schat hoe groot deze vis is, wetende dat ik schoenmaat 46 heb. Wat denk je ?

Het is een vreselijk sterke- en ook gladde vis, dus het onthaken van een klapperende heilbot kan een lastige klus zijn. Hier kwam de handige Fast Hook Release onthaaktang goed van pas en die staat voortaan dus ook op de paklijst. Dit exemplaar was 147 cm lang. We hebben hem wel gemeten, maar niet gewogen. 

In mijn artikel over de visserij op heilbot bij de Lofoten, genaamd ' Heilbot om de hoek' op TotalFishing.nl vind je een tabel waaruit je het gewicht van een heilbot in kilo's kunt herleiden uit zijn lengte in centimeters en dat is handig om te weten. 

Dan hoeft de vis niet zo lang op het droge en kun je hem -na een kiekje- weer gauw laten zwemmen. Een heilbot van 147 cm weegt volgens die tabel 44 kilo.  

Wist je trouwens dat een heilbot wel 50 jaar oud kan worden, met een gewicht van meer dan 300 kilo en een lengte van 4,5 meter. Je zult 'm d'r maar aan krijgen. Dus het visje dat ik hier op schoot heb is eigenlijk maar een ukkie.

Ik wou nog even iets zeggen over het vissen op diep water. Zonder meer is het een feit dat de grootste vissen meestal op dieper water worden gevangen, maar het is verdraaid lastig om te vissen op dieptes van 100 meter en meer, dus dat doen wij zelden. 

Niet alleen duurt het een eeuwigheid voordat je aas op de bodem is, maar ondertussen is de boot verder gedrift door de wind en de stroming, dus verticaal vissen lukt bijna niet. Als je op zo'n diepte vast komt te zitten aan de bodem is het vrijwel onmogelijk om de lijn los te trekken. 

Een slimmere techniek is dan: zoek een langzaam aflopend talud dat doorloopt naar het diepe water, begin te vissen op het ondiep (dus bijvoorbeeld op 30 meter) waar je je aas laat zakken en laat de boot dan driften in de richting van het diepe water. 

Door nu steeds wat lijn bij te geven en af en toe de hengel te heffen verplaats je het aas langzaam en eindig je uiteindelijk bij het diepe water, terwijl je toch voortdurend aan het vissen bent. 

Het vissen op ècht diep water (meer dan 100 meter) vinden wij niet leuk. Je hebt er zware bonken lood voor nodig, dus te zware hengels, het duurt vreselijk lang voordat je beneden bent, het duurt nog veel langer voordat je weer boven bent, je hijst je een hernia en het is ook nergens voor nodig om extreem diep te vissen. Dan vangen we bijvoorbeeld veel liever een mooie zeeforel aan het oppervlak. 

Na een lange dag hotseklotsen op zee zijn de meeste vismaten behoorlijk gesloopt en als die eenmaal weer vaste wal onder de voeten hebben en met een alcoholische versnapering op de bank zijn neergeploft, dan is er meestal geen beweging meer in te krijgen. 

Maar daardoor missen ze waarschijnlijk wel een paar mooie zeeforellen, want met de vliegenhengel en een zwart goudkop nymfje kun je vlak bij de steigers in het haventje 
vaak donders mooie forellen vangen, terwijl de rest van de bemanning al in z'n mandje ligt. 

We moeten nu helaas weer even pauzeren, maar de volgende keer zullen we nog meer lastige situaties en avonturen doornemen die ik samen met mijn vismaten heb meegemaakt in het vissersparadijs Noorwegen. 

Tot dan,
Vissersgroeten van / tekst en fotografie door Geert Luinge

g.luinge2@upcmail.nl