Materiaaltips voor het vissen in Noorwegen
Door Joop Folkers
Regelmatig ontvangen we bij Total Fishing mailtjes met vragen omtrent het te gebruiken hengelmateriaal tijdens een (zee)visvakantie in het mooie Noorwegen. Veel vissers gaan er nog steeds vanuit, dat grote vis met zwaar materiaal moet worden “bestreden”. Niets is echter minder waar. Je hebt echt geen 50 lbs combinatie nodig om een zware kabeljauw naar de oppervlakte te knokken.
Ben je gek! Sterker nog, zelf hebben we al menige dikke 40+ ponder gevangen aan onze goed uitgebalanceerde spincombinaties. Oké, ik geef toe, het duurt natuurlijk allemaal iets langer voordat zo’n reus aan de oppervlakte verschijnt, maar je beleeft wel de sport van je leven! Je kunt in Noorwegen kiezen voor de echte diepzeevisserij waarbij de dieptes op kunnen lopen tot ver boven de 250 meter. Zelf zoeken wij meestal gebieden uit, waar de diepte varieert van pakweg 30 tot hooguit 70 meter. Het is maar waar je zelf voor kiest.
“Schitterende vissen in een adembenemende omgeving, dat is Noorwegen!”
Die echte diepe stekken (tot pakweg 300 meter) zijn alleen te bevissen met een goed volgespoelde reel, terwijl de stekken van rond de 40 a 50 meter zich uitstekend lenen voor het gebruik van een stevige spinmolen.
Nylon hoofdlijnen zijn werkelijk uit den boze omdat die je aanbeten op deze dieptes nauwelijks registreren. Al die kleine details tezamen kunnen een visvakantie tot een perfecte vakantie maken! Welk materiaal je op bepaalde momenten het beste kunt gebruiken lees je in het navolgende artikel.
Laten we het eerst eens hebben over de te gebruiken hengels. Zoals je veelvuldig in de artikelen kunt lezen, zijn we zelf verslaafd aan vissen met een lichte spin outfit. Ik denk dan aan een hengel met een werpgewicht dat varieert tussen de 50 en 100/150 gram. Een lekkere stugge, gevoelige pook die tegen een stootje kan.
Zelf vind ik belangrijk dat dit soort hengels voorzien zijn van zgn. twee poots-ogen. Ze hebben namelijk in zo’n schommelende en klapperende boot nogal het een en ander te verduren. Leg ze daarom tijdens het varen altijd even op een handdoek of jas zodat ze niet constant op een harde (polyester/aluminium) ondergrond liggen te “tikken”. Omdat het niet ondenkbeeldig is dat er op zo’n trip een hengel sneuvelt, nemen we altijd een reserve stok mee.
De tweede hengel die steevast mee gaat tijdens onze Noorwegen vakanties, is de niet meer weg te denken uptide hengel. Een toppertje die tijdens welke vorm van visserij dan ook zijn “mannetje”staat. Zelf vissen we met een uptide hengel met een lengte van 3 meter en een werpgewicht dat varieert van 100 tot 250 gram. Zelf geef ik daarbij nog de voorkeur aan een hengel met een soepele topaktie. Dit soort hengels kun je voor zowel de pilker- als bodemvisserij (met natuurlijk aas) gebruiken. Ik denk dan aan pilkers met een gewicht van hooguit 200 gram omdat je anders na een uur al last van je rug begint te krijgen.
Dan hebben we de zgn. stand-up hengels. Kies voor een hengel in de 20 lbs klasse. Zwaarder hoeft echt niet! Standup hengels zijn bij mij verreweg favoriet als het op pilkeren op echt diep water aankomt. Het gewicht van deze relatief korte (rond de 2 meter) hengels ligt meestal rond de 1000 gram. Kies voor een uitvoering met een roltopoog. Hiermee voorkom je extra slijtage, zeker tijdens het vissen op grotere dieptes.
Tot slot nemen we altijd nog een zwaardere boothengel mee. We gebruiken deze stokken vrijwel uitsluitend als we natuurlijk aas (grote visstrips ed.)op dieper water aan willen bieden. Denk hierbij dan aan het vissen op heilbot, zware zeewolf of Groenlandse haai. Deze 20 tot 30 lbs hengels zijn met hun lengte van circa 230 cm lekker makkelijk te hanteren. Uiteraard kiezen we ook hier voor een uitvoering met een roltopoog. Zo, dit zijn dan eigenlijk de hengels die je daadwerkelijk nodig hebt als je van plan bent om naar dat mooie Noorwegen te vertrekken.
Uiteraard heb je in Noorwegen ook mogelijkheden om vanaf de kant te vissen. Omdat ik tijdens mijn verblijf in Noorwegen vrijwel uitsluitend vanuit een boot vis heb ik weinig ervaring betreffende de kantvisserij. Om de wachttijd bij de vele ferries wat te doden, werd er meestal wel een spinhengel standby gehouden. De resultaten logen er dan niet om. Vooral gul en koolvis waren werkelijk overal vanaf de kant te vangen.
Spinhengels
Een spinlat wordt hier tijdens het vissen op dat grove wild behoorlijk op de proef gesteld. Het is dus zaak dat we kiezen voor een echte kwaliteits stok. Zoals ik net al even aanhaalde, kies ik zelf altijd voor een stevige spinlat met een werpgewicht van 50 tot 100 gram. De ideale lengte ligt rond de 3 meter. Langer is beslist af te raden, omdat je meestal vanuit kleinere boten vist.
Op die stekken waar je grote zeewolf of behoorlijke heilbot kunt verwachten, kies ik meestal voor een zwaardere spinstok met een maximaal werpgewicht van 150 gram. Je hebt dan net “effe” meer body als je een flinke vis uit moet drillen. Voordelen van een spinhengel zijn dat je a: veel meer sport beleeft tijdens de dril en b: je aan het eind van de dag nauwelijks vermoeid bent dankzij het minimale gewicht van de hengel.
Even een kleine selectie van door ons uitgeteste hengels:
-De Seabass Special 290MK2 een speciaaltje ontworpen door de mannen van Avicentra. Een hengel met een werpgewicht van 75 tot 125 gram.
-De DynoSF van Spro een lichtgewicht met een werpgewicht van 75 tot 125 gram ook deze hengel heeft een lengte van 290 cm.
-de Good Old Diaflash 300XH van Shimano. Een 3 meter lange spinlat waar al heel veel grote vissen aan gesneuveld zijn. Werpgewicht varieert van 50 tot 100 gram.
Uptide hengels
Tweede hengel met stip voor onze Noorse visavonturen is de ook niet meer weg te denken uptide hengel. Een stok die zijn nut al meerdere keren bewezen heeft. Zeker op die momenten dat je (zwaardere) vis wat dieper moet zoeken is de uptider de aangewezen hengel. Je hebt net even dat beetje meer body waardoor je grotere vis even wat makkelijker van de bodem kunt houden. Zeker van belang als het om heilbot gaat.
Een goede uptide hengel hoeft niet echt duur te zijn voor nog geen 100€ heb je al een topper. Goed voorbeeld is de Beastmaster 9648AX van Shimano. Een fijne goed handelbare hengel met een lengte van 290 cm en een werpgewicht van ruim 200 gram. Een van de voordelen van een uptidehengel is dat je de hengel tijdens de dril makkelijk kunt ondersteunen met je arm. Deze hengel is zowel voor kunst- als natuurlijk aas goed te gebruiken.
“Een uptide hengel is voor zowel de natuurlijke- als kunstaasvisserij perfect bruikbaar”
Standup hengel.
De relatief korte standup hengel (meeste uitvoeringen liggen rond de 180 cm.) leent zich perfect voor het zwaardere pilkerwerk op dieper water. Juist dankzij de geringe lengte van deze hengel heb je een perfect contact met je kunstaas en levert een dag pilkeren nauwelijks lichamelijke klachten op. Kies om extra slijtage van je dure dyneema lijn te voorkomen, voor een uitvoering met een roltopoog.
Het grotere broertje van de standup hangel is de langere boothengel. Een stok die we zelf vrijwel uitsluitend gebruiken voor de bodemvisserij met natuurlijk aas. Kies voor een 30-50 lbs.hengel met een maximale lengte van circa 240 cm. waarmee je een loodgewicht van pakweg 500 gram makkelijk van de bodem kunt “pompen”. Een te slappe uitvoering geeft zondermeer problemen tijdens de dril. Veel van dit soort hengels zijn standaard uitgevoerd met rologen. Logisch omdat je de vis vaak uit diep water naar de oppervlakte moet dirigeren. Persoonlijk vind ik een goed functionerend roltopoog al voldoende.
Zoals eerder vermeld gaan veel vissers er nog steeds van uit dat een dril met een grote vis zondermeer om zwaar materiaal vraagt. Onzin, belangrijk is echter wel dat je je materiaal aanpast aan de omstandigheden ter plaatse. Denk daarbij dan bijvoorbeeld aan de te bevissen waterdieptes, bodemgesteldheid en uiteraard de te verwachten vissoorten. Heb je je zinnen gezet op (zware) heilbot, dan is het logisch dat je de hengel aanpast omdat je dan meestal op dieper water moet vissen dus zwaarder lood moet gebruiken om je aas op de meest natuurlijke wijze aan te bieden. Kortom het ligt aan je eigen inzicht voor welke hengel je kiest.
Weet je zeker dat je op een bepaalde stek kans maakt op zware kabeljauw dan is het gebruik van een stevige spinlat een goede optie. Tenminste als je van een lange spannende dril wilt genieten. Dit zijn dan de vier hengels die mij tijdens iedere Noorwegen trip vergezellen. Maar zoals bekend, vraagt vrijwel iedere hengel weer om een andere molen of reel.
Voor onze spinhengels gebruiken we vrijwel uitsluitend een normale molen. Kies voor een niet te zware uitvoering (hooguit 500 gram) omdat je er de gehele dag mee in je knuisten staat. Let ook op dat je een molen neemt waarmee je daadwerkelijk met een dyneema lijn kunt vissen. Er zijn namelijk nogal wat molens in de handel, die er werkelijk schitterend uit zien,12 keer gelagerd zijn maar totaal ongeschikt blijken zijn voor het vissen met een dyneema lijn.
Dit omdat ze gewoonweg slecht opspoelen waardoor de dure lijn te los op de spoel komt te liggen en het gooien van pruiken zich tot ergernis van de visser steeds weer herhaald. Een topmolen voor dit zware werk is de Shimano Twinpower 5000 of 6000. Een molen die zichzelf al vele keren bewezen heeft en dankzij het toch unieke Aerosystem perfect bruikbaar is voor het vissen met dyneema lijnen. Met deze molen heb ik al heilbotten tot 36 pond en gullen van ruim boven de 40 pond naar de boot weten te knokken.
Dan zijn er natuurlijk mensen die zweren bij het gebruik van een reel. Zelf neem ik altijd drie soorten reels mee omdat dit natuurlijk het aangewezen materiaal is voor de visserij op dieper water. Toch betrap ik me er ieder jaar weer op dat mijn ik mijn TLD 2speed slechts zelden gebruik om de eenvoudige reden dat ik het allemaal net effe een snipper te zwaar vind.
En je zal altijd zien dat als het spul thuis laat je ze daadwerkelijk nodig hebt. Je gaat dus op zoek naar een reel waarmee je zowel het lichte als het zware werk aan kunt. Er is zat te koop maar het moet uiteraard wel functioneel zijn. Een fijn reeltje voor het lichte werk, dat zich inmiddels ruimschoots heeft bewezen is de Ambassadeur6500CS van Abu Garcia. Als je voor een reel kiest is het zaak dat je in de gaten houdt hoeveel lijn van welke diameter er op gespoeld kan worden. Een reel met een lijncapaciteit tussen de 300 en de 400 meter is gegeven de omstandigheden zeker niet overdreven maar soms zelfs puur noodzakelijk. Omdat we vrijwel uitsluitend met uiterst kwetsbare dyneema lijnen vissen is het van groot belang dat we gebruik maken van een aangepaste voorslag. Met aangepast bedoel ik dan de juiste lijndikte. Zelf kies ik voor vrijwel alle omstandigheden voor een lijndikte van 70/00 mm. Heb je het voorzien op grof wild als Groenlandse haai, zware leng of heilbot dan kun je voor 80/00 mm. kiezen. Mijn gewone molens en kleinere reels heb ik voorzien van een voorslag met een lijndikte van 60/00 mm.
Nu even iets over het vervoer van hengels, pilkers en ander kunstaas. Je moet je goed realiseren dat als je per vliegtuig richting Noorwegen trekt je beperkt bent in je vervoersmogelijkheden. Zeker tegenwoordig heb je zo maar een vracht overgewicht. Logisch want pilkers, wat stukjes lood etc. wegen nu eenmaal wel wat. Ik heb mezelf daarom aangeleerd om mijn pilkers op een enkele uitzondering na in Noorwegen zelf aan te schaffen. Voor de prijs hoef je het niet te laten en geloof me met een klein beetje beleid verspeel je echt niet veel materiaal. Ook de kleinere StingSilda’s zijn overal volop verkrijgbaar. Bekijk daarom goed voordat je in gaat pakken wat je daadwerkelijk nodig hebt. Bespreek het met je maatjes. Zo neemt mijn vismaat een extra uptider mee terwijl ik voor een extra spinlat zorg.
Kortom houdt het zo simpel mogelijk om extra kosten te voorkomen. Noorwegen is een schitterend land met een soms grillig klimaat. Toch moet ik zeggen dat het weer er doorgaans behoorlijk meevalt. Maaarr.. een goed regenpak en een paar stevige laarzen mogen tijdens zo’n visvakantie zeker niet ontbreken!
Twijfel voor het vervoer van je hengels geen moment en zorg voor een goede hengelkoker. Het is een eenmalige investering die zichzelf dubbel en dwars terug betaald! Ik kan me niets vervelenders voorstellen dan op de plaats van bestemming aan te komen met gemolesteerd materiaal! Erg goede en ruime kokers zijn die van KIS. Demontabel, goed afsluitbaar en makkelijk te vervoeren in een auto. Zelf vullen we de koker na het invoeren van onze hengels op met schuimplastic om alle bewegingen tegen te gaan. Een aanrader, en 100% functioneel!
Reserve lijnen zijn onontbeerlijk als je naar dit mooie land vertrekt. Er is op dat gebied nauwelijks iets te koop en mocht het aanwezig zijn, dan kun je je portemonnaie trekken.. Gewoon ook nu samen met je maat overleggen wie wat meeneemt. Datzelfde verhaal geldt ook voor speldwartels, tonwartels, zipp-gliders etc. etc. Kortom overleg goed wat je nodig hebt. Tot slot de haken.In Noorwegen verkopen ze vrijwel alleen Mustad haken. Een top product maar hetgene dat je ter plaatse daadwerkelijk nodig hebt is meestal niet aanwezig. Stel daarom hier een assorti samen van de meest gebruikelijke haken. Wat je zeker bij je moet hebben zijn de haken 1 & 2 en 2/0 t/m 8/0. Oja, en vergeet je wetsteentje niet!
Uiteraard zijn er nog veel meer attributen op te noemen die zondermeer een plekje in de viskoffer verdienen. Maak voordat je gaat pakken daarom eerst eens een lijst en overleg dan samen met je vismaatjes wie wat meeneemt! Veel succes en een mooie, visrijke reis!